اهمیت و جایگاه صنایع دستی در زندگی و اقتصاد عشایر و کوچ نشینان ایران

کوچ نشینان ایران با توجه به شرایط زندگی و احتیاجاتشان نقش موثری در اوضاع اقتصادی و اجتماعی ، سیاسی و نیز حفظ تمامیت ارضی کشور ایفا می کنند. جمعیت عشایر کشور کمتر از 2 درصد از کل جمعیت کشور است با توجه به اینکه اقتصاد کوچ نشینان بر اساس پرورش و نگهداری دام استوار است و عمدتا فعالیت عشایر کوچ نشین کشور در زمینه تولیدات صنایع دستی (از جمله بافت قالی و قالیچه، گلیم ، جاجیم) وابسته به مواد اولیه مانند پشم است که از دام ها بدست می آید. صنایع دستی به عنوان فراورده های دست ساز عشایر به عنوان فعالیتی مکمل در کنار دامداری و کشاورزی که عمدتا توسط زنان و دختران صورت می گیرد از آداب ، سنن، باورها، و نیز اقتصاد و فرهنگ کوچ نشینان نشات گرفته است. برنامه ریزی برای تغییر الگوی تولید و تبدیل صنایع دستی عشایر و ایلات و مصنوعات قابل قبول و مورد مصرف در شهرها، نیاز به بررسی ها و مطالعات گسترده و کارشناسانه دارد ارزیابی توان تولید و آشنایی با نوع و شیوه های تولید صنایع دستی کشور در کنار بررسی صنایع دستی روستایی ، زمینه های پیشرفت ، توسعه و تحول در صنایع دستی روستایی و عشایری را فراهم می کند. در ص.رت تغییر الگوی زندگی عشایر و ایلات و با توجه به استعداد انها در تولید صنایع دستی ، می توان در جهت تغییر ساختار تولید صنایع دستی عشایر از خود مصرفی به کالاهای قابل عرضه و درامدزا در بازارهای شهری و روستایی اقدام کرد هدف از ارائه مقاله حاضر توجه به امر ساماندهی عشایر در زمینه صنایع دستی است که اثرات مطلوبی در فرایند توسعه ملی از نظر عدالت اجتماعی دارد. نیز شناختن و شناساندن اهمیت و جایگاه دستی در بین عشایر انواع صنایع دستی و محصولات تولیدی آنها نحوه تهیه و تامین مواد اولیه صنایع دستی ، ویژگی های صنایع دستی کوچ نشینان، میزان تولید و چگونگی مصرف، ابزار کار، نقش صنایع دستی در اقتصاد عشایر ایران ، بیان مشکلات و تنگناها و نیز ارائه پیشنهادات و راهکارهایی برای بهبود و توسعه صنایع دستی در بین عشایر است از قبیل : اصلاح روش و توسعه صنایع دستی، تشکیل تعاونی های صنایع دستی عشایر، خرید تضمینی تولیدات آنها و بازاریابی محصولات آنها تشکیل و برگزاری کلاس های آموزشی و ترویجی جهت رشد و تقویت دانش روز آنها در زمینه تولیدات و ... که البته آخرین آمار و اطلاعات مربوط به وضعیت عشایر و تولیدات در زمینه انواع صنایع دستی ارائه می شود.