استفاده از روشهای اصلاح نباتات به عنوان ابزاری در جهت مقابله با فقر غذایی

تقریبا در حدود 2 میلیارد نفر در جهان مخصوصا در کشورهای در حال توسعه از فقر ریز مغذی ها رنج می برند. بطوریکه سازمان بهداشت جهانی (WHO) و خواروبار جهانی (FAO) از آن به عنوان گرسنگی پنهان در بین جوامع انسانی یاد می کنند. بنابر مطالعات مرکز سلامت حدود 90 درصد جمعیت روستایی و 20 درصد از جمعیت شهرنشینی در ایران از کمبود ریزمغذی ها رنج میبرند. کمبود آهن، ید، روی و ویتامین A از مهمترین کمبود ریز مغذی ها در ر ژیم های غذایی هستند. بسیاری از منابع گیاهی مورد استفاده توسط بشر در کشورهای در حال توسعه بعنوان منبع فقیر ریز مغذی ها معرفی میشوند که دارای مقادیر ناکافی از ریزمغذی ها هستند. اما ارزش غذایی گیاهان پرمصرف مانند گندم، برنج ، ذرت و لوبیا می تواند با استفاده از روشهای اصلاح نباتات بهبود یابد. مطالعات نشان میدهید تنوع ژنتیکی بالایی در بین ارقام زراعی و خویشاوندان وحشی آنها از حیث ریزمغذی ها وجود دارد و همچنین مواردی یافت شده که افزایش ریز مغذی ها در دانه و علوفه گیاهان زراعی با عملکرد رابطه منفی ندارد. اولین کار جهت ایجاد ارقام با کیفیت غذایی بالا شناسایی منابع ژنتیکی و نحوه فعالیت و توارث ژنهای موثر میباشد. قدم بعدی استفاده از استراتژیهای اصلاحی جهت بهبود ارقام و یا تولید ارقامجدید می باشد و در نهایت استفاده از روشهای مولکولی اصلاح نباتات و بیوتکنولو ژی برای بهبود ارزش غذایی در گیاهان زراعی می باشد. در این مقاله ما استراژتیهای اصلاحی که برای افزایش ریز مغذی ها در گیاهان زراعی پرمصرف صورت گرفته اند را مورد بررسی قرار می دهیم.

کلیدواژه ها:

اصلاح نباتات ، ریزمغذی ، فقر غذایی