بررسی اثر تنش شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه گیاه دارویی بابا آدم (.Arctium Lappa L)

گیاه بابا آدم با نام علمی Arctium lappa گیاهی علفی و دوساله متعلق به خانواده Asteraceae می باشد که ریشه، برگ، تخم و میوه آن از لحاظ دارویی و آرایشی حائز اهمیت است و در درمان سرطان ها، دیابت و بیماری های پوستی، کاربرد دارد. تنش شوری یکی از مهمترین مشکلات مناطق خشک و نیمه خشک دنیا محسوب می شود. جوانه زنی یکی از حساس تربن مراحل رشدی گیاه به شوری است که بر استقرار آن موثر است. به منظور بررسی تاثیر تنش شوری ناشی از نمک کلرید سدیم بر جوانه زنی باباآدم، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با حداقل چهار تکرار در شرایط آزمایشگاه انجام شد. در این آزمایش تاثیر 9 سطح نمک کلرید سدیم با غلظت های 25، 50، 75، 100، 150، 200، 250، 300، 400 میلی مولار همراه با شاهد در دمای 25 درجه سانتیگراد با تناوب نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی گردید. به منظور بررسی تاثیر تنش سرعت و درصد جوانه زنی، بنیه بذر، طول ریشه، طول ساقه، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک ریشه اندازه گیری شد. جدول تجزیه واریانش نشان داد که تنش شوری بر سرعت و درصد جوانه زنی و کلیه فاکتورهای رشد گیاهچه تاثیر معنی داری دارد (p<0/001). جوانه زنی بابا آدم با کمترین غلظت شوری (25mM) افزایش یافت و تفاوت معنی داری بین شاهد و غلظت 25 میلی مولار مشاهده شد، اما با افزایش شوری، کاهش جوانه زنی مشاهده شد. طول ریشه و ساقه نیز با افزایش جوانه زنی کاهش یافت که شدت کاهش در ساقه بیشتر بود. کمترین سطح شوری، تاثیر مثبت معنی داری بر وزن تر ریشه، وزن تر ساقه و وزن خشک ساقه داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که اگرچه افزایش غلظت شوری تاثیرات منفی بر کلیه پارامترهای جوانه زنی و رشدی گیاه باباآدم دارد اما نمک کلرید سدیم به میزان کم می تواند محرک جوانه زنی و افزایش رشد آن باشد.

کلیدواژه ها:

بابا آدم ، شوری ، درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی