بررسی مراحل فنولوژی گونه درهنه (Sphaerocoma aucheri) در منطقه سیریک- استان هرمزگان

فنولوژی به علم مطالعه ریتم حوادث بیولوژیکی قابل تکرار (با تاکید بر زمان برگ دهی، گلدهی و میوه دهی)، دلایل زنده و غیر زنده این حوادث و رابطه بین دوره های رخداد حوادث برای جمعیت یک گونه و یا گونه های مختلف اطلاق میشود (برودهید 8 و همکاران ، 2003 ). آمادگی مرتع ایجاب می کند که به گیاهان فرصت داده شود تا مواد غذایی لازم رابرای رشد بعدی خود ذخیره نمایند. عدم رعایت این امر موجب تقلیل تدریجی قدرت تولید و زادآوری گیاهان و بالاخرهنابودی کامل آنها می گردد. یکی از راه حل های مناسب برای تشخیص زمان بهره برداری از مراتع، استفاده از مطالعهفنولوژی، شناخت و بررسی تاریخ بروز پدیده های زیستی مختلف در گیاهان است. به طور کلی رعایت زمان مناسب ورود وخروج دام در مرتع ضمن تضمین سلامت مرتع ، حداکثراستفاده اقتصادی از پوشش گیاهی را در بر دارد. لذا برپایه شناختپدیده های مهم فنولوژیکی گونههای کلید و معرف مرتع می توان زمان مناسب ورود و خروج دام را جهت تعلیف و چرایمرتع تعیین نمود . صرف نظر از مسائل اجتماعی و فرهنگی، که از مهم ترین مشکلات عمده مؤثر در اعمال مدیریت چرایاصولی است، بهره برداری های غیراصولی که ناشی از عدم تناسب زمان ورود و خروج دام با آمادگی خاک و پوشش گیاهیمراتع و عدم تناسب شمار دام با ظرفیت چرا است، سبب تخریب مراتع شده است. چرای زودرس سبب می شود گیاهان بهرشد کافی نرسیده ، و موجب ضعیف شدن گیاه و در نتیجه عدم گل دهی و بذردهی گیاه هان را به دنبال دارد. همچنینچرای دیررس سبب می شود که گیاه مواد غذایی لازم برای رشد سال بعد ذخیره ننماید و کربن گیری دچار اخلال شود وسرانجام با ادامه این روند گونه های گیاهی از محیط حذف شوند. بنابراین با توجه به مراحل فنولوژی گیاهان مرتعی ووضعیت خاک مرتع از نظر رطوبت، در نقاط مختلف آب و هوایی بهترین زمان آمادگی مرتع برای ورود دام را باید مشخصنمود. به طور کلی مطالعه فنولوژی در مرتع برای تنظیم برنامه های چرای دام و بهره برداری از گیاهان مرتعی و جلوگیری از چرای زودرس و بی موقع و از بین بردن گیاهان هرز و مهاجم و شناخت خوشخوراکی و ارزش غذایی گونه های گیاهی در مراحل مختلف حیاتی (نجفی، 1384 ) و تشریح سازگاری گونه ها به عوامل محیطی زیستگاهی خود (فدرنکو و همکاران، 1996 حایز اهمیت استبه همین منظور ویژگی های فنولوژیک گونه ی Sphaerocoma aucheri که از گونه های شاخص و کلیدی مراتع واقع در سواحل هرمزگان است، در منطقهی سیریک ، بررسی شده است.