بررسی اثرات آبیاری تکمیلی و تراکم بوته بر خصوصیات زراعی و مورفولوژیک نخود رقم هاشم (Cicer aritinum. L) در شرایط دیم استان ایلام

به منظور بررسی اثرات آبیاری تکمیلی و تراکم بوته بر خصوصیات زراعی و مورفولوژیک نخود رقم هاشم (Cicer aritinum. L) در شرایط دیم استان ایلام در سال زراعی 90-1389 آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار کرت های اصلی شامل سه سطح: بدون آبیاری(دیم)، آبیاری تکمیلی در مرحله 50 درصد گلدهی و آبیاری تکمیلی در مرحله نیام بندی ( آبیاری تکمیلی در مرحله 50 درصد گلدهی و نیام بندی به میزان 50 میلی متر انجام گرفت) و تیمار کرت های فرعی شامل تراکم با چهار سطح 50،40،30،20 بوته در مترمربع درنظر گرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که تمام صفات مورد بررسی در آزمایش به استثنای تعداد شاخه اصلی در بوته و تعداد دانه در غلاف تحت تأثیر تیمار آبیاری تکمیلی معنی دار گردید. تیمار آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی دارای بیشترین عملکرد دانه ( 1504 کیلوگرم در هکتار) بود. تراکم های مختلف کاشت نیز بر کلیه صفات به جز درصد پروتئین دانه و شاخص برداشت معنی دار گردید. بین تراکم های کاشت، تراکم 50 بوته در متر مربع دارای بیشترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در بوته و تعداد دانه در غلاف بود. اثر متقابل آبیاری تکمیلی در تراکم بر عملکرد دانه معنی دار گردید. به طوری که بیشترین عملکرد دانه (4217 کیلوگرم در هکتار) در آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی با تراکم 50 بوته در متر مربع بدست آمد.

کلیدواژه ها:

آبیاری تکمیلی ، تراکم بوته ، عملکرد و اجزای عملکرد ، نخود