کم آبیاری یکی از راه حل های مناسب صرفه جویی آب در حوضه آبریز رودخانه زاینده رود

درحوضه ابریز رودخانه زاینده رودتوسعه پایداربراساس حجم آب قابل استحصال سالانه آن شکل گرفته است زیرا عامل محدودکننده درآن آب است و زمین کافی برای کشاورزی وجود دارد به عبارتی دیگر هرمقدار آب داشته باشیم میتوانیم سطح زیرکشت را افزایش دهیم و مشکلی دراین ارتباط وجود ندارد دربعضی ازکشورها مانند هلند توسعه پایداربراساس زمین است و درست برعکس حوضه ابریز رودخانه زاینده رود آب به اندازه کافی وجود دارد ولی زمین عامل محدودکننده است با توجه به مطالب فوق جهت توسعه اراضی زیرکشت و بعضاً حفظ اراضی کشاورزی این حوضه آبریز ، ضروریستاز مقدار آبیکه داریم حداکثر استفاده را ببریم. جهت نیل به هدف فوق باید بگونه ای عمل نماییم که از مقدار آب موجود و با توجه به درصدی از آب مورد نیاز گیاه، حداکثر راندمان برداشت را داشته باشیم. پس باید مدیریت کمآبیاری در دستور کار برنامه ریزان منابع آب و کشاورزی قرار گیرد. کم آبیاری یک استراتژی بهینه برای بعمل آوردن محصولات تحت شرایط کمبود آب است که همراه با کاهش محصول می باشد. کم آبیاری به نام های دیگری همچون آبیاری بخشی و ناقصکم آبیاری تنظیم شدهآبیاری محدود و غیره نیز خوانده می شود. این عمل در نواحی مختلفی چون منطقه وسیعی از جنوب اوگالالا، حوزه کلمبیا و دیگر نواحی ایالات متحده، شبه قاره هند، بخش هایی از آفریقا و دیگر مناطق جهان که با کمبود آب مواجه هستند، به اجراء در می آید. تعدادی از پیشنهاداتی کهحاصل بررسی های انجام شده در این مقاله است عبارتنداز: الف : برای درصدهای کاهش آب مورد نیاز بر مبنای آبیاری کامل 10 و 20 درصد بترتیب 86 و 97 درصد کل اراضی موجود حوضه آبریز رودخانه زاینده رود را می توان کشت نمود . برای درصدهای کاهش آب مورد نیاز بر مبنای آبیاری کامل 30و40و50و60 درصد، اراضی که می توان زیرکشت برد، بیش از کل اراضی آبی حوضه آبریز ( 345328 هکتار) است و نیازی به این مقدار صرفه جویی نیست نتایج حاصل دلالت بر این امر می کند که می توان با حدود 22 درصد کاهش آب مورد نیاز ( 78 درصدآبیاری کامل) کل اراضی ( 345328 هکتار) حوضه را کشت نمود. بدیهی است براحتی امکان عملی نمودن این صرفه جویی براساس اعمال کم آبیاری در حوضه آبریز زاینده رود وجود دارد . با توجه به نتایج حاصل از اعداد و ارقام بدست آمده بنظر می رسد روش کم آبیاری را می توان بعنوان یک راهکار مفید برای حل بخشی از مشکلات کمبود آب در حوضه آبریز زاینده رود، انتخاب و اجرا نمود

کلیدواژه ها:

کم آبیاری ، مشکل کمبود آب در حوضه زاینده رود ، منابع و مصارف ، درصد کاهش آب مورد نیاز بر مبنای آبیاری کامل