بررسی اثر کاربری های مختلف اراضی بر روند تغییرات سالانه هیدرولوژیک حوضه آبخیز لیقوان با استفاده از تکنیک سنجش از دور

اهمیت اطلاع از تغییر سطح زمین در پایش و نظارت بر منابع محلی، منطقه ای و جهانی و نیز در محیط زیست به طور مداوم بیشتر میگردد. در این راستا، سنجش از دور امکانات لازم و کافی را جهت استخراج و به روز رسانی نقشه های پوشش و کاربری اراضی در اختیار کاربران قرار می دهد. در این تحقیق با استفاده از روش شیب روند منحنی های جرم مضاعف بارش رواناب و رواناب-رسوب، تأثیر تغییرات کاربری اراضی در چهار دهه مختلف (دهه های 1970، 1980، 1990 و 2000) بر روابط بارش-رواناب و رواناب-رسوب سالانه حوضه آبخیز لیقوان در استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، نقشه های کاربری اراضی حوضه آبخیز لیقوان با استفاده از تصاویر ماهوارهای چند زمانه ماهواره لندست (MSS سال 1976، TM سال 1989، ETM+ سال های 2000 و 2010) تهیه گردید. تکنیک طبقه بندی نظارت شده با استفاده از روش حداکثر شباهت به کمک داده های معتبر زمینی انجام و تغییرات محیطی در فاصله زمانی سال های 1976 تا 2010 به کمک اطلاعات آماری نقشه های تهیه شده بررسی شد. نتایج نشان داد که در تمامی دوره های مورد بررسی شیب روند منحنی های جرم مضاعف بارش-رواناب و رواناب-رسوب افزایش یافته که حاکی از افزایش روند فرسایش خاک با گذشت زمان در حوضه آبخیز مورد مطالعه است، زیرا مساحت مناطق مسکونی از سال 1976 تا 2010 افزایش یافته (به ویژه در دوره 2010-2000)، مراتع ضعیف و زراعت دیم نیز به طور مداوم افزایش و مراتع متراکم کاهش یافته است.

کلیدواژه ها:

تصاویر ماهوارهای ، حوضه آبخیز لیقوان ، ، کاربری اراضی ، سنجش از دور ، شیب روند منحنی