ویژگیهای مورفومتریک و خسارات ناشی از ایجاد فرسایش خندقی (مطالعه موردی دشت گزیر، استان هرمزگان)

با افزایش جمعیت و بالا رفتن تقاضا، میزان بهرهبرداری از زمین افزایش یافته و از سوی دیگر کشاورزان به دلیل کمبود زمینهای زراعی، زمینهای حساس به فرسایش را که دارای پوشش گیاهی مناسبی است زیر کشت میآورند و ادامه این کارمنجر به تخریب زمین میگردد. در حال حاضر در اغلب حوضههای آبخیز به دلیل چرای بیرویه و قطع درختان جنگلی بوته کنی و تبدیل اراضی جنگلی و مرتعی به اراضی کشاورزی باعث از بین رفتن خاک گردیده و به علت عدم نفوذپذیری و افزایشحجم رواناب، تعادل هیدرولوژیکی در حوضه به هم میخورد و در نهایت با بروز خشکسالیهای چند ساله اخیر باعث تشدید معضلات در امر تأمین محصولات کشاورزی میشود. در این مطالعه ژئومرفولوژی آبخیز و تجزیه و تحلیل دادههای آن و 25 % و 52 % از طول خندق در دشت گزیر مورد بررسی قرار گرفت و عوامل ،% مورفومتری خندقهای حوضه در سه مقطع 52 مؤثر در ایجاد فرسایش خندقی در دشت گزیر عبارتند بودند از: تمرکز هرزآب نوع سازند نوع رس موجود در سازند – کانیها میزان املاح موجود در خاک نوع خاک تخریب پوشش گیاهی شیب زمین و عوامل مؤثر در تمرکز رواناب در منطقه عبارتند از: شدت بارندگی79/4میلیمتر در ساعت در یک دوره بازگشت صدساله قطع درختان کهور ایرانی احداثجادههای دستیابی افزایش میزان رواناب بوسیله احداث کانالهای انحرافی عدم مدیریت صحیح در استفاده از سیلابهای – – موقتی. بیشترین خسارات وارده در اثر ایجاد و توسعه خندقها در دشت گزیر به اراضی کشاورزی و منابع طبیعی است که دراثر پیشرفت و توسعه خندقها بیش از 455 هکتار از اراضی منطقه از بین رفتهاند. میزان سطح زیر کشت اراضی زراعی در طول دوره 10 ساله ) 78- 88 ( از 1500 هکتار به 1000 هکتار و میزان تولید از 6750 تن به 4000 تن کاهش یافته است.

کلیدواژه ها:

فرسایش خندقی ، خصوصیات مورفومتریک ، کشاورزی ، دشت گزیر