مدل شبیه سازی محاسبه تعرق با روش پویایی سیستم

تعرق گیاهان یکی از عوامل هیدرولوژی است که عموما به همراه تبخیر (تحت عنوان تبخیر و تعرق) برآوردمیگردد. محاسبه تعرق در نواحی مختلف بویژه دارای پوشش گیاهی، میتواند در برآورد دقیقتر منابع آبی زیرزمینیو سطحی کمک نماید. روشهای مختلفی برای محاسبه تعرق وجود دارد. دستگاههای اندازه گیری موجود محدودیتاستفاده خاص خود را دارند. از بین روابط تجربی برآورد تعرق مدل بال - بری از روشهای معتبر شناخته میشود. دراین مدل تعرق بعنوان تابعی از جذب فتوسنتز و مقدار جذب فتوسنتز نیز تابعی از تعرق معرفی می گردد.ورودی های مدل عوامل گاز کربنیک هوا، رطوبت، شار فوتون، جذب گاز کربنیک توسط گیاه و فتوسنتز گیاه (ازطریق استومتا) می باشد. برای حل این معادلات روش شبیه سازی پویایی سیستم بکار گرفته شده است. خروجی مدل بال - بری مقدار هدایت روزنه ای بخار آب(تعرق) بر حسب( m mol H(2)Om(-2)S(-1 می باشد. مدل شبیه سازی در محیط نرم افزار Simulistics بر اساس روابط تجربی بال – بری تهیه گردیده که با اعمال مشخصات پوششی حوضه و سایر عوامل میتواند مقادیر تعرق را در پریودهای زمانی مورد ارائه نماید. مدل برای شرایط استان کرماناجرا گردیده است. از تبخیر و تعرق واقعی سال 1390 که در حدود 100 میلیمتر برآورد گردیده است خروجی مدلحدود 12 میلیمتر برای تعرق محاسبه می نماید. در صورتیکه مقدار گاز کربنیک هوا به دو برابر افزایش یابد، باحفظ سایر شرایط میزان تعرق به 10 میلیمتر کاهش می باید. با استفاده از مدل میتوان تاثیر تغییر مقدار عواملمختلف را در تعرق بررسی نمود.

کلیدواژه ها:

پویایی سیستم ، تعرق ، شبیه سازی ، هدایت روزنه ای ، بال - بری ، Simulistics