خشکی زاینده رود و انتقال بین حوضه ای آب کارون به زاینده رود

امروزه همگان بر این امر اذعان دارند که کره زمین وارد دوره بحرانی از حیات خود شده است . عدم تناسب نیازهای انسان با امکانات و منابعزمین ، معضل بزرگ بشر است که موجبات نگرانی اندیشمندان را بر انگیخته است . اکنون برای همه جهانیان مشخص شده است که حرکتجامعه بشری بر اساس توسعه پایدار، تنها راه تداوم حیات روی کره زمین است . آب گنجینه مشترک انسان هاست که باید به نسل های بعدیسپرده شود و سلامت و رفاه انسان، امنیت غذایی و توسعه صنعتی همگی در مخاطره اند، مگر آنکه مدیریت یکپارچه و استفاده بهینه از منابع آبو نیز برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست در سرلوحه سیاست ها، برنامه ها و سرمایه گذاری های کشور قرارگیرد . توسعه طرح های انتقال بینحوضه ای آب با رعایت کلیه ملاحظات زیست محیطی ، فنی، اقتصاد ی و اجتماعی آن از جمله راهکارهای نیل به اهداف توسعه پایدار در مدیریتمنابع آب کشور می باشد. حوزه زاینده رود با مساحت 41524 کیلومتر مربع، از شمال به حوضه آبریز دریاچه نمک، از شرق به حوضه های دقسرخ و کویر سیاه کوه، از جنوب به حوضه کویر ابرقو و از غرب و جنوب غرب به حوضه آبریز رودخانه کارون محدود می شودتوسعه آتی حوضه مبدأ نباید به سبب کمبود آب با محدودیت چشمگیر مواجه شده و اگر حوضه مقصد زیان های وارده به حوضه مبدأ را جبرانکند، اجرای طرح انتقال ممکن است توجیه پذیر باشد .حوضه آبریز کارون بزرگ در سال 1393 کسری بیلان آبی ای بیش از 70 میلیون مترمکعب در سال داشته است و این رقم در سال های آیندهبیشتر خواهد شد .از سوی دیگر، با توجه به اینکه تاکنون تونل های متعدد احداث شده برای انتقال آب از حوضه کارون به زاینده رود، بیش از آنکه منجر به حلمشکل کم آبی این حوضه شود، سبب توسعه نامتوازن حوضه و ناپایداری محیط زیست رودخانه و تالاب گاوخونی شده، این امر باعث شده برنامههای اصلی توسعه پایدار (نظیر برنامه های توسعه گردشگری اصفهان) به دلیل افزایش آلودگی، رشد بیش ازحد جمعیت، افت کیفیت آب، خشکیدنزاینده رود و ... عقیم بماند. از هر گونه تعجیل در اجرای طرح های جدید انتقال آب بین حوضه ای باید پرهیز کرد و ضمن تردید در آنها فقط در صورت تطبیق با اصول توسعه پایدار، ضوابط آمایش سرزمین و پایداری محیط زیست به تصمیم گیری درست اقدام کرد. از جمله نکات مهم، پیامدهای منفی اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و سیاسی «اجرای طرح های جدید انتقال آب» در حوضه کارون بزرگ، برای مناطق پایین دست حوضه مبدأ (استان خوزستان) است.