اثرات افزایش و یا کاهش سطح تشعشع UV-B بر خصوصیات کیفی و عملکردکنجد

به منظور ارزیابی اثرات سطوح مختلف تشعشع UV-B ( نور طبیعی، حذف UV-B و افزایش سطح UV-B معادل 20 % کاهش ازن) بر خصوصیات کیفی سه رقم کنجد (ورامین، اولتان و یکتا) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. تحت شرایط افزایش تشعشع UV-B عملکرد دانه نسبت به شرایط طبیعی کاهش یافت. بین ارقام مورد مطالعه از نظر صفات درصد اسیدهای چرب، پروتئین و روغن از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود داشت. رقم ورامین از نظر درصد روغن و عملکرد دانه نسبت به دو رقم دیگر از میانگین بالاتری برخوردار بود. رقم اولتان از نظر درصد اسیدهای چرب و پروتئین از میانگین بالاتری برخوردار بود. اثر متقابل سطوح تشعشعی و رقم بر درصد روغن معنیدار بود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که افزایش سطح تشعشع UV-B حاصل از تخریب لایه ازن می تواند برای گیاهانی نظیر کنجد به صورت یک تنش محیطی عمل نموده و باعث کاهش عملکرد گردد اگرچه تغییر قابل ملاحظه ای بر روی کیفیت کنجد نداشت.

کلیدواژه ها:

تشعشع UV-B ، کنجد ، عملکرد کمی و کیفی