بررسی رابطه صفات در موتانتهای گلرنگ در شرایط عادی و تنش

گلرنگ گیاهی یکساله از خانواده گل کاسنی Asteraceae با نام علمی Carthamus tinctorius ، پهن برگ ودارای مصارف گوناگون است که در شرایط آبی و دیم قابل کشت می باشد. عملکرد روغن آن در مقایسه با دیگر گونه های روغنی زراعی پائین است. تکنیکهای مرسوم اصلاح نباتات در افزایش عملکرد بذر و روغن دانه تاکنون چندان موفقیت آمیز نبوده است . بذور پرتو تابیده شده از رقم زرقان 279 توسط اشعه گاما با دزهای 80، 100، 150 و 200 گری تا نسل M2 در شرایط معمولی زراعی کشت و از نسل M2 تا M5 در دو شرایط عادی و تنش خشکی( آبیاری فقط درمراحل کاشت و غنچه دهی) کشت و گزینش در شرایط مورد نظر برای صفات انجام شد . در شرایط عادی ارتفاع، تعداد گره، فاصله اولین شاخه، قطر غوزه، تعداد دانه درغوزه، وزن غوزه، وزن صد دانه وعملکرد ودر شرایط تنش ارتفاع، تعداد گره ، قطر ساقه، قطر غوزه، تعداد دانه در غوزه، وزن غوزه وعملکرد معنی دار شد. در شرایط عادی قطر ساقه، تعداد غوزه ، وتعداد دانه درغوزه و در شرایط تنش قطر ساقه ،قطر غوزه، تعداد دانه درغوزه، وزن غوزه، و وزن صد دانه با عملکرد همبستگی معنی داری (0/5< r) نشان دادند در شرایط عادی تجزیه علیت نشان داد که تعداد غوزه و تعداد دانه درغوزه دارای بیشترین اثر مستقیم و تعداد دانه در غوزه از طریق قطر غوزه و وزن غوزه بیشترین تاثیررا به صورت غیر مستقیم برروی عملکرد دارد در حالیکه در شرایط تنش تعداد غوزه ، تعداد دانه در غوزه، وزن غوزه و وزن صد دانه دارای بیشترین اثر مستقیم و تعداد دانه در غوزه از طریق قطر غوزه و وزن غوزه بیشترین تاثیر را به صورت غیر مستقیم بر روی عملکرد نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

گلرنگ ، موتاسیون ، تجزیه علیت ، رگرسیون گام به گام