اثر قرق کوتاه مدت بر خصوصیات شیمیایی خاک در جنگل های زاگرس شمالی (مطالعه موردی: جنگل های پیرانشهر)

حضور بیش از حد دام و همچنین جنگل نشینان روستاهای اطراف جنگل از مهم ترین عواملی هستند که روند تخریب اکوسیستم های جنگلی زاگرس را تسریع کرده اند. هدف از این تحقیق بررسی اثر 7 ساله قرق بر چگونگی تغییر پارامترهای شیمیایی خاک از جمله مواد آلی، عناصر N، P، K و pH و هدایت الکتریکی می باشد. برای انجام این تحقیق دو منطقه قرق و غیرقرق انتخاب شد. تعداد 18 نمونه ترکیبی از هر منطقه از لایه سطحی خاک (عمق cm0-20) به روش ترانسکت برداشت شد. پارامترهای شیمیایی خاک شامل اسیدیته، EC، کربن آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم قابل جذب اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بین مقادیر میانگین pH در منطقه قرق (6/81) و تحت چرا (6/67) اختلاف معنی داری وجود دارد. تفاوت معنی داری بین مقدار میانگین فسفر در دو منطقه قرق (10/8) و تحت چرا ( 6/05) وجود دارد. میانگین نیتروژن کل در دو منطقه یکسان (0/41) بود. میانگین کربن آلی در دو منطقه قرق (0/028) و چرا (0/031) از اختلاف معنی داری برخوردار نبود. همچنین اختلاف مقدار EC در منطقه قرق ( 107/17) نسبت به منطقه تحت چرا (102/43)، به لحاظ آماری معنی دار نبود و اختلاف معنی داری بین میانگین مقادیر پتاسیم در منطقه قرق( 304/00 ) و چرا ( 398/14 ) مشاهده شد. طبق یافته های این پژوهش قرق باعث بهبود وضعیت خصوصیات شیمیایی خاک مخصوصاً فسفر و هدایت الکتریکی نسبت به منطقه تحت چرا شده است. لذا برای بهبود وضعیت خاک و سیر تحول و بازسازی خاک در اکوسیستم های با مدیریت مبتنی بر حفاظت به زمان های بالای 15 سال نیاز است.

کلیدواژه ها:

قرق ، خاک ، خصوصیات شیمیایی ، زاگرس شمالی