معرفی رقم جدید گندم نان ریژاو گامی در جهت حفظ تنوع رقم در مناطق سرد معتدل دیم

در ایران تنش خشکی به عنوان مهمترین عامل محدود کننده تولیدات زراعی مطرح است. بخش زیادی از اراضی زیر کشت گندم در ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات کشاورزی دیم همواره سعی در انتخاب و معرفی ارقام مناسب برای تحمل شرایط تنش خشکی را دارد. این لاین یکی از کراسهای سبلان و با شجره (ATO/ CAL/۳/۷C// Bb/CNO/۵/ CAL//CNO/S n۶۴/۴/CNO// Bad/DAR/۳/KL/ ۶/Sabalan) در سال ۷۹-۱۳۷۸ در قالب خزانه نسل های در حال تفکیک بین المللی ارسالی از ایکاردا (نسل F۳) در مراغه براساس ویژگی های زراعی مطلوب انتخاب شد. ادامه بررسی در نسلهای در حال تفکیک این لاین تا رسیدن به خلوص ژنتیکی در ایستگاه مراغه ادامه یافت. طی ۵ سال در چندین آزمایش مقایسه عملکرد و یکنواخت سراسری در مقایسه با ارقام شاهد سرداری و آذر-۲ برتری قابل توجهی داشت. بررسی عملکرد دانه لاین جدید به همراه ارقام سرداری و آذر-۲ در مزارع کشاورزان استان کرمانشاه در سالهای زراعی ۸۶-۸۵ تا ۸۸-۸۷ نشان داد که میانگین عملکرد لاین جدید و ارقام سرداری و آذر-۲ به ترتیب ۲۱۲۳، ۱۲۹۸ و ۱۴۵۴ کیلوگرم در هکتار بود که لاین جدید ۶۴ درصد نسبت به سرداری و ۴۶ درصد نسبت به آذر۲ برتری عملکرد داشت. نتایج مقایسه عملکرددانه لاین جدید با رقم اوحدی برتری ۱۶ درصدی نشان داد. این لاین دارای تیپ رشد بینابین، نیمه مقاوم به سرمای زمستانه و سرمای دیررس بهاره در مناطق معتدل سرد است. سنبله این لاین ریشکدار و رنگ دانه آن کهربایی با مقطع شیشه ای و متوسط وزن هزار دانه آن حدود ۳۵ گرم است. این لاین مقاوم به ورس و ریزش دانه نیز می باشد. براساس نتایج حاصله، لاین ج دیداز معیارهای کیفی (نانوایی) به ارقام شاهد برتری داشته و در زمره ژنوتیپهای پایدار از نظر تولید عملکرد دانه قرار دارد. لذا لاین جدید به دلیل دارا بودن ویژگیهای مهم زراعی و پارامترهای خوب کیفی، م قاومت به تنش های محیطی و بیماری زنگ زرد برای معرفی جهت کاشت در دیمزارهای مناطق معتدل کشور انتخاب گردیده است.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، دیم ، تنش خشکی ، Pato ، معرفی رقم