اصلاح ساختار بنادر گامی بلند در جهت توسعه صنایع دریایی

با توجه به رشد سریع اقتصادو تجارت بین المللی و در پی آن رشد شبکه جهانی حمل و نقل و توزیع کالا که 70 درصد آن از طریق حمل و نقل دریایی انجام میگیرد، ضرورت بازنگری به ساختار بنادر از مهمترین پارامترهای توسعه محسوب میشود. به همین علت بدنبال چالش های بزرگ در بین کشورهای صنعتی جهان، تعیین مراکز ثقل حمل و نقل کالا وتوزیع آن در دستور کار قرار گرفت وبنادر (چه بنادر دریایی و چه بنادر خشکی) بعنوان مهمترین حلقه زنجیره حمل و نقل دریایی و مهمترین رابط بین دریا و خشکی شناخته شدند وکشورهای صنعتی و درپی آنها کشورهای در حال توسعه تمام سعی خود را بر این داشتند که با اصلاح ساختار در بنادر وبهبود کیفیت خدمات بندری، بنادر خود را به مرکز ثقل مهم تبدیل نمایند تابتوانند به کلیه کشتیهای موجود ارائه خدمات دهند. واضح است که درآینده نزدیک هیچگونه مانع فنی و تکنیکی و حتی ابزاری برای افزایش در ابعاد کشتتی های مختلف وجود ندارد. بطوریکه هم اکنون طرحهای پیشنهادی برای ساخت کشتی های کانتینری با ظرفیت 18 هزار TEU و کشتی های نفتکش با ظرفیت 1 میلیون تن در حال بررسی است. حال یکی از مواردمهم درکند شدنبهره مندی از کشتی های بزرگ، وضعیت فعلی بنادر در جهان می باشد ولازم است در این راستا، ساختار بنادر همگام با توسعه سیستم های کشتیرانی و نیازهای آینده آنان، به روز شود و اصالح ساختار بمادر (خصوصا درکشورهای در حال رشد) گامی بلند در جهت توسعه صنایع دریایی محسوب میشود. اما فرآیند اجرای اصلاحات زیر بنایی دربنادر بسیار پیچیده است. بطور مثال قدم اول در این فرآیند ، مشخص کردن حدود اختیارات و مرز مابین بخش خصوصی و بخش دولتی می باشد .لذا برای این کار اول باید تعریفی جدید از بخش خصوصی و بخش دولتی انجام شود. به هر صورت چهار گروه عوامل اصلی اصلاح ساختار بنادر می باشند که عبارتند از: الف) دولتها ب) بهره برداران ترمینالها و شرکتهای حمل و نقل پ) خطوط کشتیرانی ت)صادرکنندگان، وارد کنندگان و مصرف کنندگان کالا در کل می توان اذعان داشت که یکی از راه های مهم اصلاح ساختار بنادر، وارد کردن بخش خصوصی به این فرآیند می باشد. چون از آنجایی که هزینه های بندری تاثیر بسزایی در تعیین نرخ حمل و نقل دریایی دارد، موقعیت جغرافیایی، ترکیب امکانات و سرویس دهی از عواملی است که در مقدار بازدهی این صنعت موثر خواهد بود. از طرفی چون سرمایه مورد نیاز برای چنین اصلاحاتی سنگین است، لذا بهره بردن از فعالان خصوصی در این امر و در اداره وعملیات بنادر یکی از راه کارهای پیشنهادی می باشد.

کلیدواژه ها:

اصلاحات ، فرآیند اصلاحات ، خصوصی سازی ، زیر ساختهای بندر ،