تحلیل میزان انطباق بنادر موجود در سواحل دریای عمان با شاخصهای پدافند غیر عامل

امروزه همجواری و دسترسی هر کشور به دریا و مرزهای آبی یکی از شاخصهای اساسی و مهم در تعیین میزان قدرت ملی آن کشور به حساب می آید چرا که در حال حاضر سهم عظیمی از جابجایی و حمل و نقل در سطح جهانی از طریق دریاها و آبهای آزاد صورت می گیرد. آنچه مبرهن است نقش بنادر در تجارت جهانی کاملاً کلیدی می باشد بطوریکه پروژه های عظیمی که در چند سال اخیر در سطح جهان و خاورمیانه طراحی و اجراشده اند بیانگر این موضوع می باشد. بنادر مبادی عمده ورود و خروج کالا به کشور هستند و تهدید آنها ، تهدید صادرات و واردات است و این تهدید می تواند از یک سطح کلان اقتصاد ملی تا خردترین اجزاء زندگی و معیشت مردم موثر باشد. بنابراین امنیت و ایمنی آنها در برابر تهدیدات دشمن می تواند به عنوان امنیت بخشی از اقتصاد کشور تلقی گردد. تنوع ، تعدد ، موقعیت و نحوه قرار گیری بنادر در سواحل و نقش ملی و مخصوصا بین المللی آن در تبادل کالا و ترانزیت بین المللی می تواند در امنیت آنها موثر باشد. با توجه به موقعیت ویژه ایران در منطقه، لزوم توجه به حفظ سرمایه های ملی بیش از پیش دارای اهمیت می گردد، هر چند سیاستهای کلان نظام و بویژه حرکت های توسعه ای مطلوب چند سال اخیر در بنادر ، از شکاف عملکردی بنادر کشور با شاخص های مطلوب جهانی کاسته است،لیکن به نظر می رسد می توان با چاره اندیشی و تدوین برنامه ها و استراتژیهای مشخص و برنامه ریزی شده ، درصورت بروز بحران با هدف کاهشآسیب پذیری ، کاهش تلفات انسانی و تسهیل در مدیریت بحران این مراکز حیاتی و حساس اقدام نمود . در این مقاله ، ابتدا با استفاده از ابزار پرسشنامه به تعیین و تعیین شاخصهای موثر در مکانیابی بنادر با رویکرد پدافند غیر عامل پرداخته و در ادامه با استفاده از روشAHPپس از وزن دهی ، اولویت بندی و تبیین راهکارها ، با توجه به شاخص ها و معیارهای استخراج شده جهت مکان یابی بنادر با رویکرد پدافند غیر عامل ، به تجزیه و تحلیل میزان انطباق بنادر موجود در سواحل دریای عمان با شاخصهای حاصله با هدف کاهش آسیب پذیری ، کاهش تلفات و خسارات جانی و مالی ، ایجاد بازدارندگی و تسهیل در امر مدیریت بحران بنادر ، با فرض مواجهه با تهاجم دشمن ،پرداخته شده است. برای تبیین ارتباط بین اهداف، معیارها، زیرمعیار ها و گزینه های مکانی، یک ساختار سلسله مراتبی تهیه گردیده و سپس ضریب اهمیت معیار ها و زیر معیارها، وزن گزین هها، و امتیاز نهایی گزینه ها محاسبه و سازگاری منطقی قضاوت ها بررسی شده است. مراحل یاد شده، با استفاده از نرم افزارExpert Choiceاصلاح و انجام گردیده است

کلیدواژه ها:

فرایند سلسله مراتبی ، آسیب پذیری ، شاخص های مکان یابی ، پدافند غیرعامل