الف قدم سوار مضمون آفرینی با الف در اشعار سعدی و شاعران هم عصر او

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 406

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

OSPL01_028

تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1397

چکیده مقاله:

آ، الف، آ، (همزه)، اولین حرف از حروف الفبای پارسی و عربی و ابجدی است. حرف الف سرآمد دیگر حروف بوده و به حساب جمل نماینده عدد یک است. در علم نجوم، حرف الف، رمز برج ثور است. در ادبیات عرفانی و کلامی و فلسفی، الف، کنایه از ذات یکتای احدیت، روح اعظم، لطف الله، مهتر آدم، جوهره، عالم تجرید و تفرید و سر بیچون و... است. حرف الف به واسطه شکل و جایگاه خاص و برخی از ویژگی های منحصر بفرد، یکی از پرکاربردترین حروف در ساخت مضامین بکر و فضاهای شاعرانه و ترکیبات و تعبیرات نغز و ظریف ادب پارسی بویژه سعدی و شاعران هم عصر او است. در اکثر اشعار این شاعران، الف؛ سابق، سپهدار، پیشوا، صدرنشین، نامور، معروف و دارای کمال است. الف؛ مظهر سرافرازی، سربلندی، لاغری، ضعف، قیام، ایستادگی، استواری، استقامت، سرپایی، عمودی، ثابت قدمی، قایم بودن، وفادار به عهد بودن، بر سر ایمان ماندن، نداری، بی چیزی، مفلسی، فقر، گدایی، عریانی، برهنگی، پرافکندگی، آشکارایی، خندانی، شادابی، بی سری، میان بستگی و آراستگی نیستی، فنا، تنهایی، تجرد، یکتایی، جدایی، آزادی، یکرویی، راستی، صداقت، درستی، پاکی بی حرکتی، سکون، خردی و کوچکی و... است. الف به واسطه شکل و هیات خاص، مظهر قد و قامت موزون، استوار، کشیده، مستقیم و رعنا است. آفرینش الف با نقطه آغاز می شود. الف، عاشق بالای خود است. جمله حروف و اعداد بر محور حرف الف می گردند. الف، بواسطه داشتن سرکش، سرکش است. الف زبان دار و دوزبان، در عین داشتن زبان، خاموش و ساکت است. الف، اولین حرف آفرینش است. الف، یکی از مشبه به های پرکاربرد ادب پارسی است و سعدی و شعرای هم عصر او نیز همانند دیگر شعرا، در تصاویر و مضامین شعری، خط عذار، خار، هلال ماه، عصا، خامه و قلم، انگشت، تیر سرو، دار، ماه نو، کمر و میان باریک و... را به الف مانند کرده اند. در این مقاله سعی شده است به مضمون آفرینی با الف در اشعار سعدی و شاعران هم عصر او پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

غلامرضا حیدری

استادیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ابهر، ایران