تبیین شیوع موارد خودکشی و اقدام به خودکشی برحسب تعیین کننده های اجتماعی اقتصادی سلامت در شهرستان لارستان طی سالهای 1390-1394 ایران

زمینه و هدف: خودکشی و خود آسیب رسانی توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از نگرانی های سلامت روانی و اجتماعی بسیار مهم در نظر گرفته شدهاست که آسیبهای جدیدی بر سلامت عمومی وارد می کند و بار اقتصادی هنگفتی را بر سیستم مراقبت های بهداشتی جوامع محتمل می شود. از آنجا که خودکشی تحت تاثیر عوامل خطر گوناگنونی قرار دارد و لازمه پیشگیری از آن شناخت دقیق این عوامل می باشد، این مطالعه درصدد است تا به بررسی شیوع موارد خودکشی و اقدام به خودکشی بر حسب تعیین کننده های اجتماعی - اقتصادی سلامت در شهرستان لارستان طی سالهای 1390-1394 بپردازد. روش کار: در این مطالعه توصیفی گذشته نگر که با هدف بررسی شیوع موارد خودکشی و اقدام به خودکشی برحسب تعیین کننده های اجتماعی اقتصادی سلامت در شهرستان لارستان طی سالهای 1390-1394 انجام گرفت. باتوجه به دسترسی به کلیه اطلاعات مربوط به موارد اقدام به خودکشی و خودکشی های منجر به فوت در سالهای 1390-1394 در سیستم اطلاعات و آمار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لارستان لذا تمامی موارد مدنظر قرار گرفته و به شیوه سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. در نهایت پس از دریافت داده های و آماده سازی اولیه به منظور تحلیل شیوع موارد خودکشی و اقدام به خودکشی برحسب تعیین کننده های اجتماعی اقتصادی و برازش داده ها از آزمون مجذور کای اسکوئر استفاده گردید. نتایج بررسی نتایج نشان داد میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه (فرمول در متن اصلی مقاله) بود. نتایج مطالعه مبین ا« است که در مجموع در فاصله سالهای مورد بررسی 18 و 3.2% مورد خودکشی منجر به فوت و 545 و 96.6% مورد اقدام به خودکشی در شهرستان لارستان رخ داده است. و بطور کلی میزان شیوع خودکشی منجر به فوت در لارستان 7.82 در 100000 نفر جمعیت می باشد. همچنین نتایج نشان داد خودکشی منجر به فوت در مردان با 88.88% در زنان با 11.11% و اقدام به خودکشی در مردان با 33.21% و در زنان با 66.78% تفاوت معناداری وجود دارد. p<0.05 بطوری که در این مطالعه اغلب خودکشی های منجر به فوت در گروه شغل آزاد و افراد بیکار به ترتیب با 50% و 33.33% و اغلب اقدام به خودکشی ها در گروه شغلی خانه دار و شغل آزاد به ترتیب با 47.15% و 23.11% اتفاق افتاده بود. مهمترین روش خودکشی منجر به فوت حلق آویز با 72.22% و مهمترین روش اقدام به خودکشی مسمومیت با دارو با 92.11% می باشد که این تفاوت در سطح معناداری دو دامنه مورد تایید است. p<0/05 . همچنین در زمینه انگیزه و علت خودکشی منجر به فوت بیشترین فراوانی مربوط به علل نامعلوم و خانوادگی به ترتیب با 44.44 و 27.77% می باشد. بنابر نتایج می توان گفت که خودکشی در شهرستان لارستان از شیوه متوسط به بالایی برخوردار است که تحت تاثیر جنسیت متفاوت است بطوری که بیشترین خودکشی منجر به فوت در مردان و بیشترین اقدام به خودکشی درزنان اتفاق افتاده است. همجنین براساس یافته های این مطالعه تعیین کننده های اجتماعی اقتصادی نظیر اشتغال و تحصیلات ا زقدرت تاثیرگذاری بالایی بر خودکشی برخوردارند که با برنامه ریزی و مدیریت این تعیین کننده ها می توان شاهد کاهش نرخ خودکشی در شهرستان بود. و با توجه به نقش داروها به عنوان پرکاربردترین روش در اقدام به خودکشی ها لازم است که نظارت و کنترل بیشتری در خصوص توزیع بدون نسخخه داروهای روان گردان و خواب آور صورت گیرد. که نتایج نتایج حاکی از ان است که آسیبهای خانوادگی مهمترین علت و انگیزه خودکشی ها می باشد که لازم در این زمینه با برگزاری کلاسهای چگونگی مقابله با مشکلات و بهره گیری از روان درمانی خانواده محور به افراد در معرض خطر کمک نمود.

کلیدواژه ها:

خودکشی ، اقدام به خودکشی ، تعیین کننده های اجتماعی - اقتصادی