تعلیم و تربیت کودک در نگاه اولیای اسلام

تعلیم و تربیت و ابعاد مختلف آن از زمانهای بسیار دور مورد توجه بشر بوده و در تمام عصرها در زندگانی انساناهمیت والایی داشته است. تربیت فرزند به معناى فراهم آوردن مقدمات لازم براى به فعلیت رسیدن قواى او در راه تقرببه خداوند است. این عمل نیازمند آگاهى و تمرین عملى است. اگر پدر و مادر در انتقال عقاید صحیح و ایجاد رفتار درستدر فرزند خود کوشا باشند، خیر او را فراهم کرده و خداوند بر آنان رحمت خواهد نمود. زیرا تأثیر عقایدى که در خانوادهرواج دارد و به فرزند القاء مى شود در آینده او غیر قابل انکار است. عمل تربیتى در خانواده به منزله پاسدارى از فطرتتوحیدى فرزند است. این پاسدارى یک وظیفه بزرگ تربیتى و اخلاقى است که عمل به آن مهمترین کارکرد خانواده رافعلیت مى بخشد. علاوه بر پیامبران الهی و ائمه معصوم که مسئولیت تعلیم و تربیت جوامع بشری را عهدهدار بودهاند، دانشمندان، فلاسفهو اندیشمندان هر جامعه و ملتی نیز همگام با آنان در این رهگذر میکوشیدهاند. دانشمندان اسلامی نیز از آغاز قرن اولاسلامی تا کنون، به مدد قرآن و حدیث رهنمودها و تألیفات ارزشمندی از خود بر جای گذاشته اند که همه از آموزه هایاسلامی الهام گرفته اند.خانواده، مدرسه و گروه های دینی عواملی هستند که صرفنظر از عوامل قهری همچون وارثت، بر روش و منش کودکانتأثیر به سزایی دارند. بیشتر والدین تنها به طور غریزی به تربیت کودکان خود می پردازند و هیچ آموزش یا مطالعه ای دراین زمینه ندارند. روش اسلام در تربیت کودک، محبت و پند و نصیحت توأم با مدارا و احتیاط است که باید در عین حالدلنشین و مؤثر باشد. بنابراین تنبیه و مجازات نخستین عامل تربیتی در اسلام نیست، بلکه ابزاری است که در صورتسودمند واقع نشدن رفق و محبت در ایجاد عادات خوب به کار می آید. در تربیت اسلامی زیاده روی دیده نمی شود و فقط ازاین راه میتوان افرادی معتدل را تربیت کرد؛ به طوری که تمام قوای او اشباع و تعدیل شوند و جسم و روح و عقل،هماهنگ باشند. در این مقاله قصد داریم که ضمن بیان مفهوم تربیت، مهم ترین وظایف پدر و مادر نسبت به کودکان،روش های آموزش مفاهیم دینی به کودکان را بیان نموده و سپس تربیت کودک از منظر اولیای اسلام را بررسی کنیم.

کلیدواژه ها:

تعلیم و تربیت کودک ، اولیای اسلام ، تربیت اسلامی