تاثیر تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام لوبیا قرمز در منطقه شهرری

به منظور بررسی تاثیر تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام لوبیا قرمز آزمایشی در سال 1382 در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری اجرا شد. این تحقیق به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. پنج فاصله بوته 5 ، 7/5 ، 10 ، 12/56 و 15 سانتیمتر با فاصله ردیف ثابت50 سانتیمتر (40 ، 26/6 ، 20 ، 16 و 13/3 بوته در متر مربع ) و سه رقم لوبیا قرمز صیاد (رونده) ، اختر و درخشان (ایستاده) فاکتورهای مورد بررسی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح مختلف تراکم از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی داری در سطح 1% وجود داشت، بگونه ای که با افزایش تراکم بوته بر عملکرد دانه نیز افزوده شد که دلیل آن تولید غلاف بیشتر در واحد سطح بود. بالاترین عملکرد دانه از تراکم 40 بوته در متر مربع با میانگین 415/11 گرم در متر مربع بدست آمد. بین ارقام مختلف نیز از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی داری در سطح 1% مشاهده شد، بصورتی که بیشترین عملکرد دانه با میانگین 349/29 گرم در متر مربع از رقم صیاد (البته با رقم درخشان اختلاف معنی داری نداشت) و کمترین عملکرد دانه نیز با میانگین 297/15 گرم در متر مربع از رقم اختر حاصل گردید. تاثیر متقابل سطوح مختلف تراکم و رقم بر عملکرد دانه معنی دار تشخیص داده نشد. با افزایش تراکم بر تعداد غلاف در واحد سطح و ارتفاع بوته ها افزوده گردید اما از وزن یکصد دانه کاسته شد، ضمن اینکه تراکم بوته تاثیر معنی داری روی تعداد دانه در غلاف و درصد پروتئین دانه ها نداشت. رقم صیاد بالاترین و رقم اختر پائینترین تعداد غلاف در واحد سطح را تولید نمودند. ارقام درخشان و صیاد به ترتیب بیشترین و کمترین وزن یکصد دانه را دارا بودند، همچنین رقم درخشان نسبت به دو رقم دیگر درصد پروتئین بیشتری داشت. ارتفاع بوته در رقم صیاد از دو رقم دیگر بیشتر بود. بین ارقام مختلف از نظر تعداد دانه در غلاف اختلاف معنی داری دیده نشد. همبستگی عملکرد دانه با تعداد غلاف در واحد سطح ، تعداد دانه در غلاف و ارتفاع بوته مثبت ولی با وزن یکصد دانه منفی بود، ضمن اینکه همبستگی عملکرد دانه با درصد پروتئین دانه معنی دار تشخیص داده نشد. بالاترین ضریب همبستگی (0/942=r ) را عملکرد دانه با تعداد غلاف نشان داد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان رقم صیاد و یا درخشان را با تراکم 40 بوته در متر مربع برای کشت در منطقه شهرری توصیه نمود.

کلیدواژه ها:

ارقام ، تراکم بوته ، عملکرد و اجزاء عملکرد ، لوبیا