تعیین تبخیر تعرق بالقوه یونجه به روش لایسیمتری و مقایسه آن با روش های غیر مستقیم

طرح تعیین آب مورد نیاز یونجه با استفاده از لایسیمتر زهکش دار با ابعاد 1*2 متر و عمق 1/2 متر به مدت چهار سال در ایستگاه اراک وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی اجرا شد. در حاشیه و اطراف لایسیمتر جهت جلوگیری از انتقال افقی حرارت حدود 1000 متر مربع یونجه کشت شد؛ تبخیر و تعرق بالقوه یونجه با استفاده از لایسیمتر در چهار سال آزمایش طی دوره هفت ماهه ( فروردین تا آخر مهر) از سال 1380 تا 1383 به ترتیب 1343/8، 1365/5، 1324/2 و 1326/4 میلیمتر بوده و میانگین آن 1339/7 میلیمتر شده است. همچنین با استفاده از داده های هواشناسی ایستگاه سینوپتیک اراک و تشت تبخیر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی از 6 روش فائو پنمن مانتیس، تورنت وایت، تشعشع، بلانی کریدل فائو، هارگریوز سامانی و تشتک تبخیر برای برآورد تبخیر تعرق یونجه استفاده شد که این مقدار با روش بلانی کریدل 1273/2 میلیمتر، تشتک تبخیر 1420/3 میلیمتر، تورنت وایت 729/4 میلیمتر، تشعشع 1402/5 میلیمتر، هارگریوز- سامانی 1054/4 و پتمن مانتیث 970/7 میلیمتر بدست آمد. مقادیر تبخیر و تعرق بدست آمده از طریق لایسیمتر به عنوان مبنا با مقادیر تبخیروتعرق بالقوه حاصل از روش های دیگر مقایسه و نهایتاً از طریق روش های آماری، بهترین معادله انتخاب گردید. و روش تشتک با ضرایب پیشنهادی فائو با خطای استاندارد 14/72، میانگین انحراف مطلق 12/44، ضریب تبیین 0/99 و ضریب باقیمانده 0/06- بهترین برآورد را ارائه کرد. در عین حال همبستگی خوبی بین آب مورد نیاز و مقادیر ارائه شده توسط باقی فرمولها مشاهده گردید.

کلیدواژه ها:

تبخیر تعرق بالقوه ، لایسیمتر ، یونجه ، اراک