تغییر اقلیم و تأثیر آن بر منابع آب کارستی خراسان شمالی

خشکسالی به عنوان یکی از بلایای اقلیمی از طرف پژوهشگران دارای تعاریف و تعابیرمختلفی می باشد. به طور کلی دوره ای که در آن مقدار رطوبت و یا هر نمایه رطوبتی دیگر که نسبت به شرایط نرمال منطقه، ناهنجاری منفی داشته باشد به عنوان شرایط دوره خشکسالی تلقی می شود. به لحاظ ویژگ یهای فضایی و زمانی، تاریخ آغاز دوره زمانی و یا زمان خاتمه خشکسالی به آسانی قابل تشخیص نیست و از دیدگاه های مختلف آغاز و پایان خشکسالی به صورت متفاوت ارزیابی می شود. فراوانی، شدت خشکسالی و وسعت منطقه نیز از ویژگی هایی است که باید مورد مطالعه قرار گیرند. به منظور پایش و سنجش خشکسالی در هر منطقه و تجزیه و تحلیل آماری این پدیده و همین طور پیش بینی وقوع آن لازم است از نمایه های مناسب استفاده شود. نمایه استاندارد شده بارش SPI) یکی از نمایه های جدیدی است که جهت پایش خشکسالی مورد استفاده قرار می گیرد. در این بین تغییر اقلیم یکی از مهمترین مسائلی است که در دهه اخیر ذهن بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول کرده است. تغییر اقلیم با تغییر توزیع زمانی، مقدار و نوع بارش بی شک باعث تغییراتی در کیفیت و کمیت منابع آب خواهد شد. متأسفانه در کشور ما تا کنون هیچگونه مطالعات سیستماتیک در زمینه تغییرات اقلیمی و تبعات آن و به ویژه در مورد توسعه آن برمنابع آب صورت نگرفته است. در این تحقیق در طی یک دوره آماری ٢٠ ساله، آمار ایستگاههای بارانسنجی هواشناسی و وزارت نیرو مورد بررسی و در ادامه آبدهی چشمههای کارستی مهم استان در طی همین دوره مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات صورتگرفته نشان داد که با تغییر نوع بارش از برف به باران و همچنین تغییر توزیع زمانی بارش از فصل زمستان به فصل بهار با وجود نسبتاً ثابت بودن بارش کل سالیانه، کاهش چشمگیری در آبدهی چشمهها رخ داده است.

کلیدواژه ها:

اقلیم ، خشکسالی ، کارست ، بارش ، ضریب spi