بررسی راهکارهای ارتقاء کیفی معاینات پزشکی رانندگی

با پیشرفت های علمی و توسعه صنعتی و اجتماعی جامعه ماشینی امروز، نیاز به بیش از پیش به امنیت در جامعه احساس شده و استفاده از متدهای ظرفیت علمی در تحقق آرمانهای امنیت ملی بیش از پیش احساس می شود و نیاز به برنامه هایی مدون و استراتژیک که پاسخگوی نیاز آینده این جامعه باشد، لازمه تحقق این آرمانها و امنیت ملی است. امروزه یکی از مسائل مهمی که متاسفانه در جامعه ما تا حدودی نادیده گرفته می شود، دیدگاه امنیت و سلامت ترافیک است. با توجه به مقوله مهم تصادفات وسایل نقلیه در جامعه امروزی و بررسیهای صورت گرفته مشخص شده که مهمترین عامل تصادفات در کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ما فاکتورهای انسانی است که مهمترین جزء آن سرعت بالای ماشین است که مبحث روانشناسی ترافیک و رانندگی رانندگانی Aggressive Driver را مطرح می کند و مبحث فاکتور انسانی در تصادفات به رهنگ ترافیک و روحیات و شخصیتهای متفاوت رانندگان و اختلالات روانپریشی و شخصیتی آنان مربوط می شود. بنا به آمار منتشره از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حدود یک میلیون نفر مبتلا به درجاتی از جنون در کشور وجود دارد که این آمار تقریبا با آمار شیوع بیماری اسکیزوفرنیا در کتب معتبر با توجه به جمعیت کشور مطابقت دارد و بسیارند افرادی که با این بیماری و بسیاری از بیماریهای مشابه، در جامعه وجود داشته و آگاه یا ناآگاه از بیماری خود و محدودیتها وممنوعیتهای موجود، رانندگی می کنند. متاسفانه طی آمار منتشر شده از سوی اداره کل حوادث و پیشگیری از بیماریهای وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، ایران در میان بسیاری از کشورها با اختلاف بسیار زیادی بیشترین آمار تصادفات و مرگ و میر را داراست. در ایران سالانه بیش از 17 هزار نفر بر اثر تصادفات جان خود را از دست می دهند که سالانه سه هزار میلیارد ریال خسارت ناشی از تصادفات رانندگی بر بنیه اقتصادی کشور زیان وارد می کند. متاسفانه طی امار منتشر شده از سوی اداره کل حوادث و پیشگیری از بیماریهای وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، ایران در میان بسیاری از کشورها با اختلاف بسیار زیادی بیشترین آمار تصادفات و مرگ و میر را داراست. در ایران سالانه بیش از 17 هزار نفر بر اثر تصادفات جان خود را از دست می دهند که سالانه سه هزار میلیارد ریال خسارت ناشی از تصادفات رانندگی بر بنیه اقتصادی کشور زیان وارد می کند. متاسفانه تصادفات دومین علت مرگ و میر در ایران است و روزانه به طور متوسط 50 نفر به این دلیل کشته می شوند. از طرفی نرخ تصادفات در ایران در سالهای اخیر 55% افزایش داشته است. بسیاری از کارشناسان معتقدند کشور ما از لحاظ میزان خسارت ناشی از تصادفات در ردیف یکی از پر تلفات ترین کشورها بشمار می رود. شاخص استاندارد جهانی به ازای هر 10000 وسیله نقلیه 2/5-1 نفر است. در حالیکه در ایران در سال 78، 33 نفر بوده است و در ترکیه 4/2 نفر. آمار مجروحین سال 78 در اثر تصادفات رانندگی در ایران بالغ بر 91000 و در سال 79 بیش از 120000 نفر بوده است. بروز عارضه در هر سیستمی نشان دهنده وجود نواقصی در آن سیستم است، کارشناسان برای از بین بردن آن نواقص به سراغ علتهایی می روند که باعث اختلال در سیستم شده است، در مبحث رانندگی و حوادث رانندگی سه عامل انسان، محیط (جاده و شرایط جوی) و وسیله نقلیه دخالت دارند، در بسیاری از کشورها از جمله کشور ما مشخص شده که عامل اصلی را انسان تشکیل می دهد. البته در اکثر تصادفات بندرت پیش می آید که تنها که یک عامل دخیل باشد، منتها این عامل در بسیاری از کشورهای دنیا به خصوص کشورهایی که سیستمی جهت ارزیابی و بهبود کییت سیستم طراحی نشده نمایان تر است و آمار موجود در کشور ما نیز به معنی داری بر فاکتور انسانی به عنوان عامل اصلی تصادفات تاکید دارد. بعضی از منتقدان (دفتر ترافیک و ایمن سازمان حمل و نقل پایانه ای کشور) هنوز بر این باروند که استاندارد نبودن جاده ها و کهنه بودن وسایل نقلیه عامل اصلی این گونه تصادفات است. ولی طبق آمار منتشره، بررسیهای آماری نقش فاکتور انسانی را مطرح می کند. این نقش با در نظر گرفتن عوامل مداخله گری چون اثرات جاده و وسایل نقلیه و با حذف این اثرات اختلاف معنی داری داشته است.