نقش برنامه ریزی و گردشگری شهری در توسعه پایدار شهری

امروزه گردشگری یکی از پویاترین فعالیت ها در ایجاد تحول اقتصادی – اجتماعی در گستره ی جهان بوده که به طور روزافزون اهمیت یافته است. از آنجایی که شهرها به عنوان جذابترین فضاها برای گردشگران دارای مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی و غیره بوده و افزون بر این، از جاذبه های طبیعی و میراث فرهنگی نیز بهره مند هستند. بنابراین برای دستیابی به توسعه پایدار گردشگری، شهرها از تمام ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی باید مورد توجه قرار بگیرند. مفهوم گردشگری پایدار ریشه در توسعه پایدار دارد و با توجه به این که توسعه پایدار در حقیقت رشد و پیشرفتی همه جانبه در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی محسوب می شود و به دلیل نقشی که گردشگری می تواند در این زمینه ها، به خصوص در کشورهای در حال توسعه ایفا نماید، ضرورت توجه به گردشگری پایدار حائز اهمیت است. با پیدایش نظریه توسعه پایدار در دهه های پایانی قرن بیستم و گسترش آن و نیز با توجه به توسعه گردشگری و اهمیت آن در همه زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، موضوع گردشگری از دیدگاه پایداری مورد توجه قرار گرفته است. به منظور ایجاد پایداری در گردشگری باید تعامل میان برنامه ریزی شهری و گردشگری بررسی گردد، چرا که فضای شهری از مکان های مهم شکل گیری گردشگری و جاذب گردشگری است. برنامه ریزی شهری با سیاست گذاری ها و ارایه راهکارها و نیز ایجاد تسهیلات و تجهیزات و تکمیل منابع می تواند تحکیم کننده توسعه پایدار گردشگری باشد. این مقاله با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، به نقش برنامه ریزی شهری در توسعه پایدار گردشگری شهری می پردازد. مقاله حاضر، ابتدا به بررسی مفاهیم گردشگری و شکل گیری توسعه پایدار می پردازد و سپس با بررسی رابطه تعاملی میان برنامه ریزی و گردشگری شهری پایدار، به تعیین اولویت های مطالعاتی در این زمینه و در نهایت به ارایه راهکارها و ابزارهایی جهت پیشبرد و توسعه گردشگری پایدار می پردازد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی شهری ، گردشگری شهری ، توسعه پایدار