بررسی روابط میان عملکرد و سایر صفات زراعی از طریق برخی روش های آماری چند متغیره

پژوهش حاضر به منظور تعیین روابط میان عملکرد دانه و اجزای عملکرد در 100 ژنوتیپ در حال تفکیک (F(2 برنج دردانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1393 انجام گرفت. در این تحقیق 9 صفت شامل عملکرد، ارتفاع بوته،طول خوشه، تعداد خوشه در بوته، تعداد کل دانه در خوشه، تعداد دانه پر، تعداد دانه پوک، طول دانه، عرض دانه و وزن 100 دانهارزیابی شدند. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که صفاتی همچون ارتفاع بوته، طول خوشه و تعداد خوشه در بوته باعملکرد همبستگی مثبت و تعداد دانه پوک با عملکرد همبستگی منفی و معنی داری دارد. در تجزیه رگرسیون گام به گام عملکرددانه به عنوان متغیر وابسته (معلول) در برابر صفات دیگر به عنوان متغیرهای مستقل (علت) در نظر گرفته شدند که نتایجمحاسبات نشان داد متغیرهای مستقلی نظیر تعداد دانه پر، طول خوشه، ارتفاع، تعداد دانه پوک و عرض دانه وارد مدل گردیدند.نتایج تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثرات مستقیم به ترتیب مربوط به صفات دانه پر در خوشه (0/32) تعداد خوشه در بوته (0/3) و ارتفاع (0/29) می باشد. همچنین بیشترین اثر غیر مستقیم مربوط به تعداد کل دانه (0/17) بوده است که از طریق تعداد دانه پر بر عملکرد تاثیر می گذارد. بنابراین بر اساس اطلاعات به دست آمده از این پژوهش برای گزینش ژنوتیپ برتر از نظر عملکرد، انتخاب مستقیم برای صفات ارتفاع، طول خوشه، تعداد خوشه در بوته و تعداد دانه پر در خوشه در جمعیت (F(2 پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

برنج ، تجزیه علیت ، عملکرد دانه ، رگرسیون گام به گام ، همبستگی