مطالعه عوامل موثر برتغییرات انتشار دی اکسیدکربن در بخش های منتخب اقتصادی طی سالهای (1375-1393با رویکرد تحلیل تجزیه شاخص میانگین لگاریتمی دیویژیا)

به منظور کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه ای نیازمند تغییرات سیستمی اساسی و بازسازی ساختار پنهان و آشکار اقتصاد در بخشهای مختلف اقتصادی هستیم. یکی از مهمترین گازهای گلخانه ای مرتبط با فعالیتهای اقتصادی گاز دی اکسیدکربن است. از این رو مطالعه حاضر با استفاده از تکنیک تجزیه شاخص به بررسی عوامل اصلی انتشار دی اکسیدکربن میان چهار بخش(صنعت، کشاورزی، حمل و نقل، خانگی و عمومی) طی سالهای 1375-1390 میپردازیم. با بکارگیری شاخص میانگین لگاریتمی دیویژیا((LMDI و استفاده از روش تجزیه دو زمانه و سری زمانی، عوامل موثر بر تغییرات انتشار دی اکسیدکربن در بخشهای منتخب را به پنج عامل اثر تولیدی، اثر ساختاری، اثر شدت انرژی، اثر شدت انتشار دی اکسیدکربن و اثر پسمانده1 تجزیه میکنیم. نتایج نشان میدهد که عامل اصلی افزایش انتشار دی اکسیدکربن میان بخشهای مذکور اثر تولیدی بوده و شدت انرژی در کل دوره 1375-1393 بیشترین تغییرات را در کاهش انتشار دی اکسیدکربن داشته که توسط اثر ساختاری خنثی میشود. تغییرات شدت انتشار CO2 در کل دوره موجب افزایش انتشار CO2 بوده که این اثر بسیار محدود بوده و نتوانسته تآثیر قابل توجهی در کاهش انتشار CO2 داشته باشد. بنابراین سیاستگذاران می بایست با بکارگیری فن آوریهایی که باعث جایگزینی انرژی های نو با انرژیهای تجدید ناپذیر میشوند کارایی انرژی رادر تمام بخشهای اقتصادی به خصوص بخشهای مذکور، افزایش داده، بهطوریکه خطرات و آسیبهای آنها در کمترین میزان ممکن آن باشد. به همین جهت بررسی در زمینه عوامل موثر بر انتشار دی اکسیدکربن و میزان انتشار آن باید در رآس سیاستها، برنامه های انرژی، سرمایه گذاری دولت و ساختار اقتصاد قرار گیرد تا بتوان در سالهای آتی این روند رو به رشد انتشار گازهای گلخانه ای و مصرف انرژی را تعدیل نمود.

کلیدواژه ها:

انتشار دی اکسیدکربن ، شاخص میانگین لگاریتمی دیویژیا((LMDI ، سوختهای فسیلی ، مصرف انرژی