مزایا، محدودیت ها و راهکارهای توسعه کاربرد باکتریای Pasteuria penetransدر کنترل زیستی نماتود های انگل گیاهی

نماتودهای انگل گیاهی سالانه خسارتی معادل یکصد میلیارد دلار به محصولات کشاورزی واردمینمایند. با توجه به مخاطرات زیاد سموم نماتود کش در کنترل نماتود های مذکور، یافتن و بکارگیری محصولات جایگزین سموم شیمیایی که ضمن کنترل نماتود های انگل گیاهی با محیط زیست سازگار و برای انسان و سایر موجودات زنده ب یخطر باشند، اهمیت زیادی پیدا کرده و در صورت تولید چنین محصولی، بازاری به ارزش بیش از یک میلیارد دلار برای آن پیش بینی گردیده است. باکتری Pasteuria penetrans یکی از عوامل موفق در کنترل زیستی نماتودهای انگل و بویژه نماتودهای مولد گره ریشه است. این باکتری دارای خصوصیات مطلوبی همچون تأثیر اختصاصی روی نماتودهای انگل، بی خطر بودن برای گیاهان، انسان و سایر موجودات بوده و هیچ نوع باقی مانده سمی در خاک و یا محصولات کشاورزی به جای نمی گذارد و از لحاظ آلودگی منابع آبی و خاک هیچ گونه خطری ندارد. علی رغم محسنات مذکور مسئله تکثیر و تولید انبوه این باکتری مهم ترین و اساسی ترین اقدام در جهت کاربرد آن در سطخ وسیع است که این امر نیازمند در اختیار داشتن روشهای در دسترس و آسان و مقرون به صرفه برای کشت و تولید انبوه این باکتری است. برای اینمنظور تکثیر و تولید انبوه این باکتری در محیط های زنده و غیرزنده م یبایست مدنظر قرار گیرد. تکثیر در محیط های زنده و با استفاده از ریشه گیاهان میزبان نماتود در داخل کشور قابل انجام است که بخصوص با بکارگیری ابتکاراتی همچون افزایش ریشه دهی گیاهان میزبان نماتود با مواد، میکروارگانیسم ها و یا ارقام بومی می تواند راهگشای تولید انبوه آن باشد. از طرفی اخیراً موفقیت هایی در کشت این باکتری در محیط های غیرزنده در خارج از کشور بدست آمده و در چند پتنت به ثبت رسیده است. بنابراین تحقیقات بیشتر جهت دسترسی به جزئیات این روش که بتواند منجر به کسب دانش فنی کشت انبوه این باکتری در محیط های مصنوعی گردد می تواند زمینه را برای کنترل نماتود های انگل گیاهی، بخصوص در محصولات مهمی از جمله پسته، انار و صیف یجات را در کشور با یک روش دوستدار محیط زیست و بی خطر برای انسان و سایر موجودات زنده فراهم آورد