تاثیر دوره های بارندگی و شاخص SPI به عنوان شاخص تامین رطوبتی بر عملکرد جو دیم(مطالعه موردی شهرستان تبریز)

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 503

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

SAUCM01_066

تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1393

چکیده مقاله:

در کشت دیم عوامل اقلیمی متعددی موثراند که از بین آنها بارندگی به عنوان یک عامل بسیار تأثیرگذار شناخته می شود. هدف این مطالعه تعیین موثرترین دوره بارندگی در طی دوره رشد محصول جو دیم با استفاده از متغییر حاصله از شاخص تامین رطوبتی و بارندگی در شهرستان تبریز می باشد. داده های روزانه بارندگی و دما در ایستگاه تبریز برای سالهای 1956 الی 2004 و عملکرد محصول جو دیم برای سالهای 1977-2003 گردآوری شد. شاخص بارندگی استاندار (SPI) به عنوان شاخص تامین رطوبتی محصول در مقیاس های هفتگی لحاظ شد. نتایج نشان داد بیشترین همبستگی عملکرد با مقدار بارندگی در دوره های ده هفتگی، بین 6 اسفند تا 16 اردیبهشت رخ می دهد. داده های این دوره زمانی بر اساس اینکه مقادیر شاخص SPI در مقیاس 28 هفتگی در هفته اول کاشت در حالت مرطوب(SPI28>0) یا خشک (SPI28<0) باشند به دو رابطه خطی بین مقدار بارندگی و عملکرد تفکیک شد. در صورتی که در هفته اول کاشت SPI28>0 باشد، مقدار بارندگی بین 6 اسفند تا 16 اردیبهشت 76% تغییرات عملکرد را توجیه می کند. مقایسه شرایط تامین رطوبتی اوایل کاشت نشان می دهد که به ازای دریافت مقدار بارندگی در دوره ششم اسفند الی شانزده اردیبهشت، در صورت وجود رطوبت در اوایل کاشت، عملکرد محصول تا 50% نسبت به شرایط خشک افزایش می یابد. از این رو تنها یک دوره خاص بارندگی در طی دوره رشد بر عمکلرد تاثیرگذار نبوده و برای توجیه تغییرات عملکرد نسبت به بارندگی بایستی مقدار بارندگی در دوره ششم اسفند الی شانزده اردیبهشت و شرایط تامین رطوبتی اوایل کاشت را همزمان در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

SPI ، تحلیل همبستگی ، عملکرد محصول جو دیم ، بارندگی ، تبریز

نویسندگان

مجتبی شکوهی

دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

سیدحسین ثنائی نژاد

دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسدی ح. نیشابوری م ر: سیادت ح. 1382. تعیین ضریب ...
  • توکلی ع. 1391. به گزینی برنامه تک آبیاری و تاریخ ...
  • شکوهی م. بذرافشان ج. خلیلی ع. قهرمان ن. 1392. ارزیابی ...
  • قربانی خ. خلیلی ع. ایران نژاد پ. 1387. تخمین منطقه‌ای ...
  • مساعدی ا. کاهه م. 1387. بررسی تاثیر بارندگی بر عملکرد ...
  • ملایوسف س. س. فاخری فرد ا. بزرگ حداد ا. 1391. ...
  • Arshad S., Morid S., Mobasheri M.R., Alikhani M.A 2009. Development ...
  • Edwards D.C., McKee T .B. 1997. Characteristics of 20th century ...
  • He Y., Wei Y., Depauw R., Qian B., Lemke R., ...
  • Hlavinka P., Trnka M., Semera' dova D., Dubrovsky M., Z ...
  • Naresh Kumar M., Murthy C.S., Sesha M.V.R., Roy P.S. 2009. ...
  • Kutcher H.R., Warland J.S., Brandt S.A. 2010. Temperature and precipitation ...
  • Landau S., Mitchell R. A.C., Barnett V., Colls J. J., ...
  • Licker R., Kucharik C.J., Thierry Dore, Lindeman M.J, Makowski D. ...
  • McKee, Doesken T.B., Kleist N.J. 1993. The relationship of drought ...
  • Mkhabela M., Bullock P., Gervais M., Finlay G., Sapirstein H. ...
  • Nielsen D.C., Halvorson A.D., Vigil M.F. 2010. Critical precipitation period ...
  • Qian B., De Jong R., Warren R., Chipanshi A., Hill ...
  • Quiring S.M., Papakryiakou T.N. 2003. An evaluation of agricultural drought ...
  • Snyder R.L. 1985. Hand Calculating Degree Days. Agricultural and Forest ...
  • Vicente- Serrano S.M., Cuadrat-Prats J.M., Romo A. 2006. Early prediction ...
  • Wu H., Hubbard K.G., Wilhite D.A. 2004. An Agricultural Drought ...
  • نمایش کامل مراجع