بررسی مقایسه ای و ارزیابی روش های تشخیص و تایید تشخیص (Confirmation) بیماری های اپی زیوتیک اخطارکردنی (Notifable) در ماهیان سردآبی کشور

افزایش میزان آبزی پروری طی یکصد سال اخیر یکی از مهمترین تغییرات عمیق در تولیدات غذایی در سطح جهانی میباشد. میزان رشد سریع جمعیت، افزایش تقاضای بشر برای غذاهای دریایی و تغییر سطح تولیدات از صید و ماهیگیریبطرف پرورش آبزیان دریایی امروزه آبزی پروری را بشدت گسترش داده است و به سرعت در حال تبدیل شدن به یکصنعت بزرگ جهانی است. سهم آبزی پروری در حال حاضر از اقتصاد بسیاری از کشورها جدایی ناپذیر است. اینموجب ایجاد اشتغال و محرک اصلی در توسعه اجتماعی و اقتصادی در جوامع فقیر روستایی و ساحلی، به خصوص در قارهآسیا شده است و موجب شده است از فشار وارده بر برداشت پایدار طبیعی از رودخانه ها، دریاچه ها و اقیانوسها،کاستهشود. با این حال، رشد سریع آبزی پروری نیز به عنوان یکی از منابع اصلی تغییرات انسانی در سطح عظیمی محسوب میگردد. امروزه آبزیان در اجرای سیاست های تنوع گونه ای از محیط های زیست طبیعی خود جابجا شده و در تراکم هایبالا پرورش داده می شوند، در معرض استرسهای محیطی قرار می گیرند و با غذاهای مصنوعی و غیرطبیعی ساخت دستبشر تغذیه می شوند .با این حال تجارت جهانی سودآوری در هر دو زمینه آبزیان زنده و محصولات مختلف شیلاتی توسعهیافته است. به موازات آن، بهره برداری بیش از حد شیلات و ماهیگیری در دریاها و استرس انسانی بر روی زیست بوم هایآبی موجب ایجاد فشار زیادی بر روی جمعیت ماهیان وحشی شده است. جای تعجب نیست، که این موضوع، ظهور وگسترش روز افزون بیماری های نوپدید و بازپدید با آرایه های جدید را در عرصه های گوناگون افزایش داده است. وقوعبرخی بیماری های اپی زیوتیک ویروسی و باکتریایی جدید در کشور همچون بیماری نکروز عصبی ویروسی (VNN) درکفال ماهیان دریای خزر، مشاهده ردپای برخی بیماری های ویروسی ماهیان همچون VHS و IPN, IHN و عارضه استرپتوکوکوزیس در ماهیان سردآبی کشور و یا ردیابی عامل بیماری SVC و KHV در ماهیان گرم آبی کشور در سال هایاخیر از دغدغه های اصلی دست اندرکاران و متولیان عرصه های بهداشت و بیماری های آبزیان بوده است. در این میانانتخاب روش تشخیص سریع و تایید تشخیص بیماری بویژه در موارد همه گیری ها (Outbreaks) حایز اهمیت ویژه ای است. در این مقاله روش های مختلف تشخیص و تایید تشخیص عامل مسبب بیماری (Confirmation) از جنبه های مختلف همچون: حساسیت (Sensitivity)، اختصاصی بودن (Specificity)، سرعت انجام آزمون (Speed)، امکان انجام اتوماسیون آن (Automation)، اقتصادی بودن و هزینه های مربوطه (Cost) مورد بحث و بررسی لازم قرار خواهند گرفت.