پتروژنز گنبدهای نیمه آتشفشانی شمال مشکان(جنوب قوچان)

منطقه موردمطالعه در شمال مشکان قرار داشته و گنبدهای نیمه آتشفشانی نوار آتشفشانی قوچان- اسفراین را دربر می گیرد. این نوار آتشفشانی با روند تقریباً شمال غربی- جنوب شرقی به موازات نوار افیولیتی سبزوار در شمال آن واقع شده است. سن سنگهای آتشفشانی این نوار از ائوسن در نزدیکی نوار افیولیتی تا پلیو- پلئیستوسن در جنوب قوچان متغیر است. گنبدهای مزبور به سن پلیو- پلئیستوسن دارای ترکیب تراکی آندزیتی، داسیتی، ریوداسیتی و ریولیتی بوده به درون واحدهای آتشفشانی بازیک- حدواسط و آذرآواری ائوسن، واحدهای رسوبی میوسن و سنگهای رسوبی ژوراسیک نفوذ کرده اند. ویژگیهای سنگ شناختی این گنبدها به شدت متأثر از فرایندهای تحول ماگمایی نظیر تفریق، هضم و آلایش سنگهای مسیر عبور و بالاخره صعود و جایگزینی ماگماست. شواهدی همچون وفور آنکلاوها و زینولیتها، بافت های غربالی و منطقه بندی های کانیها، خوردگیهای خلیج مانند، برهمرشدیها و حاشیه های واکنشی کانیها به همراه ویژگیهای شیمیایی نمونه های سنگی تأییدی بر این مدعاست. از نظر ژئوشیمیایی این گنبدها دارای ماهیت کالکوآلکالن پتاسیم متوسط- بالا، غنی شدگی شدید از عناصر نادر خاکی سبک و عناصر خاکی بزرگ یون و تهی شدگی از عناصر نادر خاکی سنگین و عناصر با شدت میدان بالا هستند. این ویژگیها نمایانگر ماگماتیسم قوسهای آتشفشانی فعال جوان حاشیه قاره هاست. در نتیجه، این گنبدها را می توان آخرین محصولات فرورانش به سوی شمال و ذوب پوسته اقیانوسی سبزوار و گوه گوشته ای روی آن دانست.