بررسی روند فرسایش آبی با توجه به سازند زمین شناسی و خاک (مطالعه موردی حوزه رودبال داراب)

خاک از مهمترین منابع طبیعی هر کشور به شمار می آید. امروزه فرسایش خاک به عنوان خطر جدی برای رفاه انسان و حتی برای حیات او به شمار می آید. فرسایش نه تنها سبب تخریب خاک و متروک شدن مزارع می گردد و از این راه خسارات زیادی به جا می گذارد، بلکه با رسوب مواد در آبراهه ، مخازن سدها، بنادر و کاهش ظرفیت آبگیری آنها نیز زیانهای فراوانی را سبب می گردد، یکی از مهمترین عوامل در فرسایش خاک، سازند زمین شناسی، بافت و ساختمان خاک می باشد و چنانچه از موقعیت و وضعیت سازند منطقه مطلع باشیم کارهای پیشگیری و اصلاح اساسی تر و اصولی تر انجام خواهد گرفت. با توجه به مسائل عنوان شده این موضوع در حوزه رودبال مورد بررسی قرار گرفت وبعد از تهیه نقشه سنگ قسمت شمالی حوزه با مقیاس 1:50000 و بررسی خاک منطقه، با استفاده از روش PSIAC شدت فرسایش حوزه در هر سازند به طور جداگانه محاسبه شد در این بررسی پنچ سازند تاربور، آبرفت، رادیو لاریت، تراست، بنگستان درحوزه مشخص گردید و نتایج حاصل نشان داد که سازند زمین شناسی و نوع خاک مهمترین عوامل تغییر میزان فرسایش با شرایط یکسان اقلیمی و محیطی می باشدو در این حوزه دو سازند رادیولاریت و تراستهای رودخانه ای حساسترین سازند به فرسایش بوده و هرچه از مجاورت رودخانه دورتر شویم زمین شناسی جدیدتر و میزان فرسایش در سازندها نوسان زیادی دارد. بنابراین لازم است از لحاظ مدیریتی در اصلاح و پیشگیری فرسایش مناطق مشابه که متشکل از سازندهای مختلف زمین شناسی هستند، به میزان خسارات ناشی از ایجاد فرسایش در آنها، منطقه را مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه ها:

فرسایش ، سازند ، زمین شناسی ، خاک ، روش PSIAC