شناسایی مناطق حساس به فرسایش در جهت اعمال مدیریت پایدار منابع طبیعی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز خضر آباد یزد)

منابع طبیعی بستر توسعه و پیشرفت هر کشور محسوب می شود. بهره برداری غیر اصولی از این منابع بدون توجه به حفظ آن برای نسلهای آینده اثرات مخربی را به دنبال خواهد داشت که خود عامل محدود کننده رشد و توسعه پایدار است. استفاده از اراضی بدون توجه به استعداد بالقوه آن موجب فرسایش تشدید شونده خاک و نابودی بستر توسعه و به مخاطره افتادن حیات نسلهای آینده خواهد شد. فرسایش خاک یکی از عوامل بازدارنده توسعه پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود که موجب بروز تبعات نامطلوبی از قبیل افت کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی و دامی، سیلابهای مخرب، افت سفره های زیرزمینی، پر شدن مخازن سدها، اثرات زیست محیطی و در نهایت فقر اقتصادی و عدم ثبات اجتماعی شده که از موانع توسعه پایدار می باشند. شناسایی مناطق مختلف حوزه آبخیز از نظر پتانسیل فرسایش می تواند راهگشای مدیریت اراضی در راستای مدیریت پایدار منابع طبیعی باشد. تعیین تناسب اراضی برای بهره برداری های خاص که یکی از ابزارهای مدیریت اراضی محسوب می گردد بدون توجه به پتانسیل خاک و حساسیت آن به فرسایش امکانپذیر نمی باشد. در این تحقیق به منظور شناسایی مناطق حساس به فرسایش اقدام به تعیین برخی خصوصیات اثر گذار در فرسایش و رسوب سازندهای حوضه آبخیز خضرآباد یزد با استفاده از بارانساز مصنوعی به صورت طرح کاملاً تصادفی شد. میزان رواناب و مقدار رسوب با استفاده از باران شبیه سازی شده در سه تکرار برای هر سازند محاسبه گردید.

کلیدواژه ها:

فرسایش ، بارانساز ، مدیریت منابع طبیعی ، توسعه پایدار ، خضر آباد یزد