بررسی توفان های تندری غرب کشور با رویکرد کاهش خسارات محصولات کشاورزی

غرب کشور به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی خود از دیرباز مهد کشاورزی بوده و یکی از قطب های مهم زراعت و باغداری در کشور محسوب می شود. این مناطق از جمله استان کرمانشاه به دلیل واقع شدن در مسیر سیستم های جوی دریای مدیترانه و سیاه در طول سال گاهی با بارندگی های قابل ملاحظهای همراه میشود که از نظر شدت، در مواقعی به توفان های تندری تبدیل می شود و این توفان ها نیز هر ازگاهی سبب آسیب رساندن به محصولات زراعی و باغی و تاسیسات کشاورزی می گردد. شناخت و آگاهی از توفان تندری، ماهیت وقوع و توزیع زمانی مکانی آن و نیز آگاهی در مورد تغییرات بلند مدت در فراوانی و میزان بارش های حاصله از این پدیده در منطقه مورد مطالعه ضرورت دارد تا متخصصین ضمن شناسایی الگوهای جوی پدیدآورنده ی این رخداد جوی، پیش آگاهیهای لازم را در ارتباط با توصیه ها، راهکارها و ... به زارعین و باغداران و نیز مسئولین کشاورزی در خصوص توفان تندری ارائه دهند. چراکه کشاورزی پایدار با استفاده از اطلاعات هواشناسی می تواند نقش اساسی در تولیدات زراعی و حفاظت از منابع طبیعی داشته باشد. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از روش های آماری ، رخداد زمانی و مکانی توفان های تندری مشخص و با تحلیل سامانههای جوی از روی نقشه های سینوپتیکی، خاستگاه و علل رخداد آن در غرب کشور تعیین گردد. بدین منظور 1951 ) مورد بررسی 2- از ایستگاه های هواشناسی موجود در غرب کشور، ایستگاه سینوپتیککرمانشاه به صورت موردی طی دوره ی آماری ( 010 قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان داد که در کرمانشاه تعداد روزهای وقوع توفان تندری در سالهای اخیر روند افزایشی داشته و ماه های فروردین و اردیبهشت بیشترین تعداد وقوع را دارد. این پدیده هواشناسی که گاهی به صورت بلیه هم ظاهر می شود در ساعات بعدازظهر و اوایل شب بیشترین فراوانی وقوع را دارد. علت اصلی رخداد سینوپتیکی این توفان ها در غرب کشور به دلیل نفوذ چرخندهای کم ارتفاع فشاری با منشأ دریای مدیترانه و دریای سیاه می باشد، که این سامانهها در راستای حرکت شرق سوی خود به طرف ایران حرکت کرده و معمولا شاخه جنوبی آن استانهای غربی را فرا گرفته و هماهنگ با این چرخند ها اگر در سطح زمین کم فشارها حاکم باشند موجب بارندگی های قابل ملاحظه با وزش باد می شوند

کلیدواژه ها:

کرمانشاه ، توفان تندری ، بلیه جوی ، کشاورزی پایدار ، سیستم جوی