شناسایی مناسب ترین روش تثبیت و جلوگیری از فرسایش رودخانه در خاک های سست و ریزدانه مطالعه موردی (رودخانه ی کارون در اهواز)

موقعیت زاویه دار برخی بازه ها نسبت به جریان رودخانه باعث فرسایش جداره رودخانه و از بین رفتن خاک حاصل خیز کنار رودخانه می شود. این موضوع کنار رودخانه ی کارون با توجه به وجود تاسیسات، زیرساخت ها و منازل مسکونی از اهمیت دو چندانی برخوردار است. برای کنترل آسیب و زیان حاصله از فرسایش در کنار رودخانه کارون در بازه ی سید شریف از روش لحاف بتنی استفاده شد که با گذشت 1 سال از بهره برداری دچار خرابی و پروژه با شکست مواجه شد. روش به کار رفته در بازه ی مذکور بسیار هزینه بر بوده و از میان روشه های متنوع ارزان تر وگرانتر دیگر انتخاب گردید. انتخاب اشتباه در این مورد باعث هدر رفت سرمایه شد. در سراسر جهان روش های متنوع دیگری نیز پا به عرصه گذاشته اند اما در ایران با استقبال خوبی روبرو نشده اند. در تحقیق حاضر با بررسی روش های نوین و مقایسه ی هزینه ای و امکاناتی آن ها و همچنین با استفاده از روش های تصمیم گیری کلاسیک که از ادغام روش AHP و TOPSIS حاصل شد انواع روش های قابل اجرا برای کارون امکان سنجی شد. روش ژیوتیوب همراه با پوشش ژیوسنتیک و گیاه وتیور به عنوان مناسبترین گزینه جهت تثبیت بازه ی مورد مطالع با شرایط خاص آن معرفی شد. این روش با در نظرگیری شرایط هزینه ای، زیست محیطی، اجتماعی و اجرایی نسبت به بقیه ی روش ها از شرایط مناسب تری برخوردار است. ضمن آن که مشخص شد ارزانتر بودن یک روش دلیل بر مناسبتر بودن آن نبوده و شرایط زیست محیطی و اجتماعی در زمینه ی روش تثبیت انتخابی از بقیه معیارها مهمتر هستند.

کلیدواژه ها:

تثبیت ساحل ، AHP ، TOPSIS ، ژیوتیوب ، پوشش گیاهی ، تصمیم گیری