ارزیابی کارایی کرمهای اپی ژیک بومی برخی از مناطق شمال ایران در فناوری ورمیکمپوست

سالیانه میلیونها تن زباله های آلی دفن و یا سوزانده م یشود و علاوه بر این که مشکلات زیست محیطی فراوانی را بوجود می آورد، هزینه های کلانی صرف حمل، دفن و یا سوزاندن زباله میشود [ ٩]. در روش دفن زباله، علاوه برمشکلات و خطرات ورود نیترات و سایر مواد آلاینده به آبهای زیرزمینی، اشغال فضای بیشتر توسط مواد زاید از دیگر معایب این روش به شمار می روند . یکی از مهمترین روشهای فراوری زبال ههای شهری بازیافت آن به صورت ورمی کمپوست است [ ٤]. در نتیجه این فرایند، علاوه برکاهش مشکلات بهداشتی و زیست محیطی، مقادیر قابل توجهی کود آلی به نام ورمی کمپوست تولید می شود [ ١٠ ]. کشور ایران سالیانه فقط از منابع زباله های شهری، ظرفیت توان تولید بیش از ٤ میلیون تن کود آلی ورمی کمپوست را دارا می باشد [ ١٠ ]. در سال ٢٠٠٣ میزان تولید ورمی کمپوست در ایسلند یک میلیون تن برآورد شده است [ ٨] . در کشور هندوستان 200/000 کشاورز در این بخش مشغول به کار هستند و یک شرکت نیزدرهمین کشور با داشتن ١٠ هزار نفر کارگر، ماهیانه ٥٠ هزار تن ورمی کمپوست تولید می کند [ ٨]. کشاورزان کوبایی در جهت تولید و مصرف ورمی کمپوست تا آنجا پیشرفت داشته اند که به جای کودهای شیمیایی نیز از این کود استفاده می کنند[ ٨]. بررسی های سماوات وهمکاران ( ١٣٨٣ ) نیز تایید کننده همین مطلب است که ورمی کمپوست را دارای موازنه مناسبی از عناصر غذایی دانسته اند بطوریکه میتواند بعنوان کود کامل بصورت گرانوله مصرف شود [ ١]. در حالیکه در کشور ایران با دارا بودن مشکلاتی همچون بیکاری، کمبود مواد آلی خاکهای کشور، گران بودن و مشکلات زیست محیطی کودهای شیمیایی و ... کشاورزان ایرانی هنوز با اسم ورمی کمپوست آشنا نیستند. استفاده از کرم های خاکی برای تبدیل لجن فاضلاب به کود آلی برای اولین بار توسط هرتسیتین در سال ١٩٧٠ پیشنهاد گردید. قابلیت برخی از کرم های خاکی در تبدیل محدوده وسیعی از بقایای آلی مثل لجن فاضلاب، مواد زاید دامی، بقایای گیاهی و ضایعات آلی صنعتی به خوبی شناخته شده است [ ۳]. اسمیت و همکاران ( ٢٠٠٣ ) و ادوارد و همکاران ( ١٩٩٨ ) گزارش کردند که درطول فرآیند تولید ورمی کمپوست ، میزان کلسیم، منیزیم و عناصر کم مصرف افزایش یافته و عناصر غذایی در آن به شکلهای با قابلیت استفاده آسان برای گیاه مانند نیترات، فسفر قابل تبادل و پتاسیم، کلسیم و منیزیم محلول می باشند. لذا شرایط جامعه امروزی کشور در مقایسه با جهان و نیاز مبرم کشور به این نوع کود، ما را بر آن داشت که این تحقیق در جهت نیل به اهداف ( ١) بررسی امکان تبدیل مواد زاید آلی حاصل از فعالیت های کشاورزی و دامداری توسط کرمهای خاکی بومی به ورمیکمپوست ( ٢) مقایسه بین کرمهای بومی مناطق مختلف شمال ایران از لحاظ کارایی درفنآوری ورمی کمپوست، انجام پذیرفت.