پالئوژئوگرافی و تغییرات جانبی سازند قم در البرز مرکزی ( جنوب فیروزکوه )

بر اساس تقسیمات حوضه ای البرز و ایران مرکزی، سازند قم عمدتا جزو حوضه ایران مرکزی در نظر گرفته شده، و در ترسیم چینه شناسی البرز جایگاهی برای سازند قم محسوب نگردیده است . گسترش این سازند در بخش عمده ای از حاشیه جنوبی خصوصا البرز مرکزی ، این سوال را در اذهان بر می انگیزد، که تقسیم بندی مذکور بدون در نظر گرفتن گسترش جغرافیایی سازندهای مربوط به به دو حوضه بوده است. وجود وسعت و ضخامت قابل توجهی از سازند قم در فاصله نه چندان دور از کرست (Crest) البرز، بیانگر هجوم و پیش روی دریایی قم درعمق البرز مرکزی می باشد. این سازند درناحیه مورد مطالعه به راحتی قابل تقسیم به هفت ممبر بوده که با توجه به وجود میکروفسیلهای تقریبا شاخص دارای سن Oligocene-Miocene می باشد. ضخامت بسیار زیاد سازند قم در نواحی جنوب فیروزکوهع و گسترش آن از روستای حصاربن تا حوالی افتر (از روستاهای شمال سمنان)، این ذهنیت را زنده می کند، که می توان جایگاه خاصی در ستون چینه شناسی البرز برای این سازند در نظر گرفت. تغییرات شدید حوضه رسوبی قم درحاشیه البرز، بیانگر شدت تاثیر پیش روی و پس روی های دریای قم در این ناحیه می باشد، به نحوی که رسوبات تبخیری با ضخامت زیاد طی چند مرحله در تناوب با لایه های ضخیم و گستره آهکی این سازند قرار گرفته اند.