بررسی شیل ارغوانی سازند پابده جنوب شرق شیراز برای ساخت آجر

فرآیند کنونی تولید آجر در استان فارس که مبتنی بر تامین مواد اولیه از خاکهای آبرفتی و کشاورزی است، باعث تخریب محیط زیست و تحدید منابع کشاورزی شده است . بمنظور تامین منابع جدید، بخش شیل ارغوانی سازند پابده در جنوب شرق شیراز مورد مطالعه قرار گرفت . . بر اساس مطالعات زمین شیمیایی ، SiO 2 ، Al 2 O 3 ،MgO ، Fe 2 O 3و CaOبه ترتیب فراوانترین سازاهای این خاک است . نتایج آنا لیز XRD نشان می دهد کانیهای اصلی این خاک، مونت موریلونیت ،کوارتز، کلسیت، آلبیت و دولومیت است . مقایسه نتایج بدست آمده ازآنالیز شیمیایی و XRD با ترکیب استاندارد و مناسب خاک آجرپزی نشان می دهد که این خاک برای ساخت آجر مناسب است . میزان پایین اکسید کلسیم نسبت ب ه اکسید آهن ، باعث تولید آجر به رنگ قرمز قهوه ای شده و فقدان کانی های سولفیدی مانع از ایجاد هرگونه شوره زدگی می شود . بررسی حدود آتبرگ و میزان بالای کانی های رسی نشان می دهد که این خاک پلاستیسیته لازم جهت شکل گیری و حفظ شکل ایجاد شده را دارا است . ارزیابی آجر تولیدی از نظر خواص فیزیکی و مکانیکی براساس استاندارد ASTM ، نشان می دهد که این آجر دارای مقاومت فشاری بالا، جذب آب و ضریب اشباع پایین و در نتیجه از استحکام و پایداری بالایی یرخوردار است . پایداری بالای آجر که ناشی از حضور میزان بالای کانی های رسی و کوارتز در خاک اولیه است، امکان استفاده از آن در مناطق با درجه هوازدگی بالا را فراهم می کند . نتایج این بررسی نشان می دهد که بخش شیل ارغوانی سازند پابده، خاکی ایده ال جهت ساخت آجر است . با توجه به رخنمون این بخش در نواحی جنوبی استان فارس و بمنظور جلوگیری از تخریب مح یط زیست ، جایگزینی این منبع جدید سازندی به جای منابع آبرفتی توصیه می شود .