آیا نگهداری بذر در فشارهای بالای اکسیژن می تواند روشی جدید در پیش بینی طول عمر بذر باشد؟

دو نکته مهم در نگهداری طولانی مدت بذر دمای پایین و رطوبت کم است. هم اکنون برای پیش بینی طول عمر بذر که مربوط به فیزیولوژی آن است از آزمونهای پیری کنترل شده یا پیری مصنوعی بذر استفاده می شود. اما این آزمون ها در رطوبت و دمای بالاانجام می گیرند که مشابه شرایط طبیعی زوال بذر نیست و از این لحاظ مورد بحث و تردید است. علیرغم اینکه مطالعات زیادی نشان داده اند که در پیری طبیعی بذرمهمترین آسیب مربوط به اکسیداسیون است اما توجه کمی به نقش اکسیژن در محیط نگهداری بذر معطوف شده است. در این آزمایش که در دانشگاه واخنینگن کشور هلند انجام گرفت، برای بررسی نقش اکسیژن در پیری بذر، بذرهای گونه های مختلف زراعی در یک دوره زمانی کوتاه در اکسیژن با فشار بالای 18 مگا پاسکال ( 180 بار) قرار گرفتند. با این روش بذرها تنها در طی چند هفته پیر شدند. علائم مورفولوژیکی در بذرهای حاصله شامل تاخیر در ظهور ریشه چه، کاهش گیاهچه های نرمال و وقوع نکروز بین رگبرگی در لپه ها بسیار شبیه پیری طبیعی بود. بذرهای شاهد نیز که در طی این مدت در فشار 18 مگا پاسکال نیتروژن یا در فشار هوای معمولی 1 بار نگهداری شدند هیچ علامتی از پیری و زوال نشان ندادند. آزمایش فوق برای بذرهای کلم، کاهو، سویا و... انجام شد و موفقیت آمیز بود و نقش اکسیژن در زوال بذر در طی نگهداری به اثبات رسید. بعلاوه این روش می تواند برای مطالعه زوال بذر در شرایط مشابه دمایی و رطوبتی با نگهداری طبیعی و در مقیاس زمانی کوتاه برای پیش بینی طول عمر بذر مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

طول عمر بذر ، اکسیژن ، اکسیداسیون ، زوال بذر