اجرای طرح پخش سیلاب در آبخوان راهکاری جهت افزایش آبدهی قنوات منطقه گناباد

در مناطق خشک و نیمه خشک که ریزش های جوی ضمن ناچیز بودن دارای پراکنش نامناسب نیز می باشد حجم قابل توجهی رواناب تولید و به صورت جریان های سیلابی از دسترس خارج می شوند در چنین شرایطی بهره برداری از سیلابها کلید حل مسائل کم آبی قلمداد می شود یکی از زمینه های موثر که به نحو مطلوب در ان از علم ودانش کاربردی بهره گرفته شده و شرایط بهره برداری از سیلاب را فراهم می کند آبخوانداری است. آبخوان یا آبخوانه (Aquifer) لایه متخلخل، حاصل از انباشت رسوبات دانه درشت در نقاط خروجی آبخیزها می باشد که به صورت مخروط های افکنه ، دشت های سیلابی و دشت های آبرفتی درشت دانه مشاهده می شود به دلیل وجود تخلخل فراوان در رسوبات دانه درشت به طور معمول قابلیت نگهداشت و ذخیره آب به صورت زیرزمینی بسیار زیاد است به همین منظور می توان از آنها به عنوان مخازن زیرزمینی استفاده کرد همچنین این ذخیره سازی از طریق کاربرد روش های پخش و بهره برداری از سیلاب در پهنه مخروط های افکنه و دشت های سیلابی به صورت مصنوعی میسر می باشد. منطقه اجرای پروژه در جنوب شهر گناباد و در شمال ارتفاعات کاخک حاشیه جاده گناباد به فردوس و کاخک در فاصله 15 کیلومتری گناباد قرار گرفته است حوضه آبخیز به وسعت 349 کیلومتر مربع بر روی تشکیلات زمین شناسی کنگلومرا و ماسه سنگ قرار گرفته است. آبدهی حداکثر لحظه ای سالیانه در آبخیزهای منطقه مطالعاتی در دوره بازگشت های 2 ساله بین 6 تا 13 متر مکعب بر ثانیه ، 5 ساله 14 تا 27 متر مکعب بر ثانیه است. همچنین متوسط حجم آورد سالیانه مجموعا 12/43 میلیون متر مکعب است حجم عملیات خاکی انجام شده در عرصه 728000 متر مکعب می باشد شبکه پخش سیلاب دارای 2 تورکینست، 3 کانال پخش است. طول کل کانالهای پخش شبکه 41/8 کیلومتر بوده و تعداد دروازه های شبکه 112 مورد است در منطقه فوق 150000 اصله نهال بادام، سرو نقره ای ، کاج و ... کشت شده است.

کلیدواژه ها:

پخش سیلاب ، قنوات ، آبخوانداری ، گناباد