تاثیر برنامه آب درمانی دربهبود تعادل و کاهش خطر سقوط در بین مردان سالمند

امروزه، سقوط یکی از بزرگترین مشکلات سالمندان بوده که سبب مرگ و میر و هزینه های بالا درخانواده می شود. عوامل زمینه ساز این خطر به محدودیت های عملکردی، ضعف عضلانی، استفاده از مواد روانگردان و همچنین سابقه بیماری برمی گردد. برای جلوگیری از سقوط، لازم است عضلات را تقویت نموده و پیشرفت تحلیل عضلانی را به تعویق انداخت.از طرفی فعالیت بدنی باعث افزایش قدرت عضلانی، تقویت سیستم تنفسی، بهبود تعادل و نهایتا بهبود کیفیت زندگی می شود. از سوی دیگر از مشکلات افراد سالمند می توان به علائمی مانند درد، ضعف عضلانی، مشکلات تعادلی ، چاقی، اختلال راه رفتن و انواع بیماریها اشاره کرد.همانطور که میدانیم حرکت در آب و انجام فعالیتهای آب درمانی ، بدلیل شناوری و در نتیجه وزن کمتر برای سالمندان راحت تر و ایمن تر می باشد. مطالعات گذشته همگی اثر آب درمانی بربهبود تعادل و کاهش افتادن، را گزارشکرده اند. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات یک برنامه آب درمانی بربهبود تعادل و کاهش خطر سقوط مردان سالمند بود. روش تحقیق: این مطالعه، بر روی 20 نفر سالمند مرد که همگی در گروه تجربی گنجانده شدند انجام شد. داوطلبان بصورت تصادفی از سالمندان مرد بالای65 سال که به تنهایی قادر به راه رفتن بودند و مشکلات پزشکی خاص نداشتند انتخاب شدند. یک گروه تجربی بوده که قبل و بعد ازبرنامه تمرینی با استفاده از مقیاس تعادلی برگ مورد بررسی قرار گرفتند. برنامه آب درمانی با شدت متوسط و ازهر دو نوع تعادل ایستا و پویا بودند. برنامه به مدت 12 هفته، در قالب دو جلسه در هفته و هر جلسه به مدت 30 دقیقه بوده، مردان سالمند پس از هفته ششم و دوازدهم تحت تست قرار گرفتند (19) ابزار پژوهش عبارت بودند از : پرسشنامه برای مصاحبه، مقیاس تعادلی برگ ، زمان سنج و یک استخر شنا . جمع آوری اطلاعات: روش ارزیابی ابتدا توسط پرسشنامه ای در خصوص سن، وضعیت تأهل، تعداد افراد ساکن در خانه، گزارش از بیماری ها، استفاده از داروها و سابقه افتادن ها و شکستگی انجام شده سپس آزمون تعادلی شامل توصیف کمی از توانایی حرکتی تعادل و همچنینکاهش عوامل خطر ناشی از سقوط در سالمندان است. مقیاس ارزیابی آزمون شامل تعادل ایستا و پویا در 14 آیتم های مشترک در زندگی روزمره می باشد. حداکثر نمره56 امتیاز می باشد (19) . با کاهش نمرات در مقیاس تعادلی در یک رابطه غیر خطی برای دامنه 56-54 با افزایش خطر سقوط از 3 تا ۴ درصد همراه است از ۴۶ تا۵۴ هر کاهش نقطه با افزایش ۶ تا ۸ ٪ همراه است. زیر ۳۶ امتیاز، خطر سقوط نزدیک به ۲۱٪ است. پس از شش هفته )پس آزمون ۶ و دوازده هفته )پس آزمون ۱۲ آزمون مجدد اعمال می شود. این مطالعه۱۲ هفته، با جلسات ۳۰ دقیقه، دو بار در هفته به طول انجامید. مطالعات لورد ، وارگا و همچنین سیمونز (۱۶و ۲۲و۲۳) در این رابطه بوده است. برنامه به شرح زیر است: تمرین ۱ : کنترل تنفسی. فاز یک سازگاری محیط های آبی. فاز دوم کشش. هر تمرین کشش به مدت ۳۰ ثانیه نگه داشته باشد. تمرین۲: کشش عضلات همسترینگ. تمرین 3 : کشش عضله سه سر بازویی. تمرین ۴ : گام برداشتن صحیح با الگوی دست و پای مخالف در جهات مختلف. تمرین ۵: گام برداشتن صحیح با الگوی دست و پای مخالف بر روی خط مستقیم. ورزش 6: گام برداشتن همراه با فشار آب توسط عضلات روی پا به بالا. ورزش ۷: گام برداشتن به عقب. تمرین ۸: گام برداشتن به پهلو. تمرین ۹ : گام برداشتم با یک پا در مقابل دیگر) گام برداشتن ضربدری. ورزش ۱۰ : گام برداشتن با چرخش تنه درحالیکه زانو بالا کشیده شده و خم است. ورزش ۱۱ : گام برداشتن با مکث همراه با پشتیبانی یک پا. ورزش ۱۲: خم کردن و باز کردن دست از مفصل شانه با زانوی خم. ورزش ۱۳ : نزدیک کردن و دور کردن دست از مفصل شانه با زانوی خم. ورزش ۱۴ : حرکت پنجه پاشنه برای تقویت عضلات دوقلو و قوسهای کف پا. بحث و نتیجه گیری: همانطور که میدانیم تمرینات تعادلی می تواند میزان افتادن در سالمندان را کاهش دهد. با توجه به نتایج بدست آمده تعادل سالمندان در یک برنامه تمرینی آب درمانی بطور قابل توجهی افزایش یافته است و خطر سقوط در بین مردان سالمند بعد از برنامه تمرینی کاهش قابل توجه نشان داده است. این تحقیق با مطالعات لورد ، وارگا و همچنین سیمونز (۱۶و ۲۲و۲۳) همسو است. محققان دیگر نیز به اتفاق آرا آب درمانی را برای افرادی که ترس از سقوط دارند بررسی کرده و نتیجه گیری کردند که اعتماد به نفس افراد با تمرینات آب درمانی افزایش یافته وآنها می توانند فراتر از محدودیتهای جسمانی خود باثبات بیشتر و بدون ترس به زندگی ادامه دهند (۱۴و۱۶و۲۲و۲۴). مطالعات راموس و رودریگز نیز روی سقوط زنان سالمند بوده که عنوان می نماید تاثیرات نامطلوب ناشی از سقوط قابل پیشگیری می باشد و با توجه به اینکه صدمات کوچک محدودیتهای حرکتی و از دست دادن استقلال حرکتی می تواند فرد را تا انزوای اجتماعی سوق دهد با کمک آب درمانی می توان افراد را از دور باطل کم تحرکی و محدودیتهای جسمانی و حرکتی بسوی فعالیتهای داوطلبانه جهت افزایش کیفیت زندگی و سلامتی سوق داد. این مطالعات با نتایج تحقیق پیش رو در یک راستاست ( ۳و ۲۶) مطالعه عظیم زاده مقاله ای تحت عنوان تاثیر تمرین درمانی در آب بر تعادل ایستا و پویای سالمندان و همچنین مهدی کارگر فرد در مقاله خود تحت عنوان تأثیر یک دوره ی ورزش درمانی در آب بر تعادل بیماران مبتلا به پارکینسون نیز به تاثیرمثبت تمرینات در آب بر تعادل سالمندان اشاره می نماید که با نتایج تحقیق پیش رو در یک راستا هستند . (۱و۲) پیشنهاد این برنامه تمرینی آب درمانی شامل تمرینات تعادلی ایستا و پویا به منظور جلوگیری از سقوط میان مردان سالمند بوده که با افزایش برنامه تمرینی مناسب مانند افزایش تعداد جلسات ، افزایش شدت تمرینها و مدت زمان آنها، می توان بهبود در تعادل و کاهش خطر سقوط مردان سالمند مشاهده نمود.