تشکیل دی اکسین و فوران های در زباله سوز و روش های کاهش و کنترل

دی اکسین یک واژه با فرمول کلی C12H4Cl4O2 برای خانواده ای از ترکیبات آلی کلرینه است که بعضی ازانواع آن حتی در مقادیر کم اثرات فوق العاده سمی دارند. مولکول دی اکسین از دو حلقه بنزنی که با دو پل اکسیژنی به هم وصل شده تشکیل یافته و در مجموع 75 ترکیب مختلف را تشکیل می دهند. فرمول کلی تمامی 75 ایزومر های دی بنزو –p دی اکسین های پلی کلرینه (PCDDS) نامیده می شود. در میان ایزومرهای دی اکسین سمی ترین ترکیب که تاکنون شناخته شده است 2، 3، 7 و 8 تتراکلرودی بنزو پارادی اکسین (TCDD) است که وزن مولکولی متوسط آن حدود 322 است. این ترکیب در شرابط استاندارد جامد است . نقطه ذوب آن خدود FE 577 و FE 581 است. حلالیت آن در آب 0/0002 در بنزن 57 و در اکتانول 1 میلی گرم در لیتر است. ترکیبات PCDD تا دمای FE1300 پایدار و بالاتر از این دما تجزیه می شوند. فشار بخار بسیار پایینی دارند (کمتر از یک میلینیوم میلی متر جیوه در شرایط استاندارد) که حاکی از عدم تبخیر این ماده است. این خاصیت فیزیکی همراه با پایداری دمایی و حلالیت در آب از مهم ترین خواص دی اکسین ها در محیط است. دی بنزو فوران های پلی کلرینه (PCDFS) ساختمان و شیمی مشابه دی اکسین ها دارند. این دو گروه می توانند 210 ترکیب مختلف را داشته باشند که حدود 75 عدد آن متعلق به گروه PCDDS و 135 عدد انمتعلق به PCDFS می باشد. این ترکیبات سمی اکثرا در محیط و بدن موجودات پایدار و مقاوم می باشند. دی اکسین ها می توانند از طرق مختلف مثل خوردن مواد غذایی آلوده و حتی از طریق جفت و یا شیر مادر وارد بدن انسان گردد.