اثرات اقتصادی تئوری 5R «محوریت سیاستها و راهبردها»»

آشنایی با تولید زباله و برخی روشهای کاهش و بازیافت آن: زباله با توجه به کمیت آن و عدم مدیریت مناسب و علمی، یکی از اثر گذارترین مواد مخرب محیط زیست می باشد. چرا که خود زباله خاک را آلوده می کند، شیرابه آن آب و خاک را آلوده می کند و گازهای تولید شده در مراکز دفت آلوده کننده هوا بوده و اثر گلخانه ای نیز دارند. هرآنچه که اکنون زباله نامیده می شود در ابتدا کالا بوده و پس از مصرف به زباله تبدیل شده است. تامین کالاهای مورد نیاز منجر به تحمیل هزینه می شود. علاوه بر آن پس از تبدیل این کالاها و ملزومات به زباله باید هزینه ای مضاعف صورت پذیرد که این کالاهای مصرف شده را که اکنون زباله نامیده می شود جمع آوری ، حمل و دفع گردند. با توجه به منابع کتابخانه ای موجود در سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران و بررسی اینترنتی بعمل آمده در زمینه تئوریهای بازیافت مطالعات و فعالیتهای خاصی در ایران انجام نشده است. در سایر کشورها خصوصا کشورهای پیشرفته استراتژی 5R و اثرات اقصتادی آن از اهمیت بالایی برخوردار بوده و علی رغم جوان بودن تئوریهای بازیافت از گسترش و اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. در این رابطه هماشیها و کنفرانسهایی نیز برگزار شده است که به عنوان مثال می توان به : The Ministerial Conference on the 3R Initiative – April 28-30,2005 اشاره کرد. این کنفرانس در شهر توکیو و با حضور 20 کشور و چهار سازمان بین المللی برگزار شد و هدف از برگزاری آن بررسی راهی کاهش تولید زباله و اثرات آن مبتنی بر تئوری 3R بوده است. علاوه بر آن سازمانهای بهره وری آسیایی (Asian Productivity Organization – A.P.O) که مقر اصلی آن در توکیو می باشد نیز در زمینه کاهش تولید زباله و 5R تحقیقاتی به انجام رسانیده است که با محوریت اهداف زیست محیطی اقتصادی و اجتماعی بوده است. با نگرش به توسعه پایدار و حفظ حقوق نسلهای آینده کمینه کردن این اثرات امری اجتناب ناپذیر است. و در این راستا شناخت روشها و میزان تولید زباله و به تبع آن شناخت راهکارهای مناسب جهت کاهش زباله و بازیافت امری ضروری می باشد. در حال حاضر با توجه به آمارهای موجود بطور متوسط روزانه 000، 7 تن زباله در شهر تهران تولید می شود. این مقدار زباله از منابع مختلفی همچون منابع شهری (خانوار، واحدهای تجاری و واحدهای اداری)، صنعتی و بیمارستانی حاصل می شود. برای مدیریت زباله شش مرحله در نظر گرفته شده است که عبارتند از : 1- تولید 2- ذخیره سازی 3- جمع آوری 4- حمل 5- دفع 6- پردازش. اولین و مهمترین مرحله از مراحل شش گانه مدیریت مواد زائد جامد یعنی تولید، در صورت کنترل و کمینه گشتن کوتاهترین راه برای کاهش هزینه ها، انرژی، وقت و … در مدیریت مواد زائد جامد می باشد. از سویی زباله ها قبل از تبدیل شدن به زباله، مواد مصرفی و مایحتاج عمومی بوده اند که کاهش تولید زباله به معنی کاهش مصرف مواد و مایحتاج عمومی می باشد. بطور کلی کاهش زباله ، تولید و بازیافت به پنج روش امکان پذیر است از این روشها، سه روش مربوط به تولید کنندگان زباله، یک روش مربوط به سازمان و یا ارگان های ذیربط مدیریت پسماند و یک روش مربوط به تامین و تولید کنندگان مایحتاج عمومی می باشد که در ادامه به آنها اشاره می شود.