چالشهای عمده سیستم دامپروری کشور ( مطالعه موردی صنعت پرورش شتر مرغ)

امنیت غذا ئی از محورهای اساسی توسعه ملی است که در سالهای اخیر توجه زیادی در سطح سیاستگزاری بدان شده است . تأمین غذا ی مناسب از پیش شرط های توسعه و سلامت جامعه است و عامل مهمی در برقراری شرایط ثبات وامنیت اجتماعی است . بنا براین در بین اولویت های اهداف توسعه ای دستیابی به امنیت غذائی از اهمیت ویژه ای برخوردار است . در سی سال گذشته تحولات زیا دی در رژیم غذائی جمعیت جهان روی داده است به طوری که سهم فراورده های دامی بیش تر و سهم غله وسایر محصولات اساسی کمتر شده است . بررسی های موجود در کشور ما نشان میدهدکه عرضه غذا برای تامین انرژی کفایت می کند ولی از نظر تنوع،ترکیب و تامین مواد مغذی لازم از جمله ویتامین ها و پروتئین های حیوانی کمبودهایی وجود دارد . با توجه به ارزش تغذیه ای پروتئین دامی و لزوم مصرف آن جهت تامین سلامتی افراد جامعه و از طرفی با توجه به گسترش روز افزون جمعیت و تغییر درالگوی مصرف و افزایش درامد و رشد اقتصادی کشورها تقاضا برای پروتئین با منبع دامی روز به روز افزایش یافته به طوری که پیش بینی می گردد تا سال 2025 تقاضا برای پروتئین در جهان به 350 میلیون تن برسد . در این راستا اغلب کشورها بدنبال منابع جدید پروتئینی جهت تامین نیاز روز افزون جوامع خود هستند . وزارت جهاد کشاورزی بعنوان مسئول و سیاستگذار تولید فراورده های دامی و پروتئینی میبایست درسال افق برنامه چهارم یعنی سال 1388 حدود 12/9 میلیون تن پروتئین حیوانی تولید نماید به طوری که سرانه مصرف پروتئین حیوانی از 22 گرم در روز در سال پایه به 29 گرم در روز در سال افق افزایش یا بد که به لحاظ امنیت غذایی و سلامت جامعه حائز اهمیت است ( لایحه برنامه چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی ). یکی از منابع جدید که طی سالهای اخیر در جهان به آن توجه شده است، تولید گوشت از طریق پرورش سایر حیوانات غیر مرسوم مانند شتر مرغ می باشد . پرورش شتر مرغ در کشور ازیک دهه گذ شته توسط بخش خصوصی آغاز شده و در اکثر استانهای کشور باتنوع آب و هوائی مختلف گسترش یافته است . با توجه به تمایل زیاد بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری،تقاضا به منظور توسعه این بخش افزایش یافته و موجب اقتصادی شدن تولید و پرورش جوجه یکروزه شتر مرغ در کشور شده است . عدم سرمایه گذاری در زیر ساختهای این صنعت ( بهداشت و بیماریها، تغذیه،اصلاح نژاد،تحقیقات،بازار و .....) این نگرانی را بوجود آورده است که آینده این صنعت با مشکلات و چالشهائی همراه باشد . لذا وزارت جهاد کشاورزی درراستای وظایف حاکمیتی و به منظور جهت دهی به این نوع سرمایه گذاری و حصول اطمینان از آینده بازار تولیدات و اقتصادی کردن این نوع فعالیت میبایست سازو کار لازم را در جهت ساماندهی این صنعت بانجام رساند . هدف از این مطالعه بررسی گذشته و روند موجود تولید و پرورش شتر مرغ شامل شناسائی ظرفیت های تولیدی،وضعیت پراکنش مزارع ،وضعیت بازارهای داخلی و صادراتی محصولات و ... به منظور شناخت چالشها و نقاط قوت و ضعف و ارزیابی اقتصادی این فعالیت و تعیین سیاستها و برنامه های توسعه ای مناسب برای آن می باشد . روش تحقیق در این مطالعه به صورت توصیفی – تحلیلی می باشدو جامعه آماری شامل مزارع پرورش شترمرغ در کشوراست . روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و استفاده از اسناد و آمارهای سازمانها و ارگانهای رسمی کشور وبازدید میدانی و مصاحبه با بهره برداران وکارشناسان صنعت شتر مرغ از نیمه اول سال 1385 تا نیمه دوم سال 1386 میباشد .