بررسی مقا یسه ای اثرات عصاره گیاه رازیانه ( فیتواستروژن ) به عنوان یک داروی پیشگیری کننده ازاستئوپروز واسترادیول والرات ( استروژن سنتتیک ) برروی ساختار بافتی سرو یکس و واژن بعد از برداشت تخمدان موش صحرایی

استئوژروز یکی از بیماری های متابولیکی شایع است . این بیماری با کاهش دانسیته استخوانی و تغییرات ساختار بافتی استخوان مشخص می شود، که می تواند به پوکی استخوان و شکستگی منجر شود . شایع ترین شکل استئو پروز ناشی از یائسگی در زنان می باشد . هورمون درمانی با استروژن یا همراه به پروژسترون ، کلسیتونین، رالوکسیفن و ... درمان ها ی رایج استئو پروز محسوب می شوند . بدلیل عوارض جانبی این داروها ازجمله افزایش خطر عوارض قلبی و سرطان پستان، تلاش برای یافتن داروها یی با عوارض کمتر همچنان مورد تحقیق می باشد . فیتو استروژن ازجمله فراورده ها ی گیاهی است که بویژه در درمان جا یگزین استرو ژن مورد توجه است . اسانس دانه راز یانه در اختلالات دستگاه تنفسی، سوء هاضمه، افزایش شیر مادران، درمان د یسمنوره و ... موثر بوده است . در این مطالعه بعنوان یک ماده پیشگیری کننده از استئوپروز و همچنین بررسی اثرات آن بر سرو یکس و واژن مورد بررسی و آزما یش قرار گرفته است . این مطالعه بر روی 18 موش صحرا یی ماده با وزن حدود 200 گرم در مدت یک ماه به شرح ز یر است : -1 گروه شاهد : در این گروه موش ها در شرایط یکسان تغذ یه ای و محیطی با سا یر گروها نگهدار ی می شوند . -2 گروه درمانی :1 موش ها ی صحرا یی که تحت بیهوشی اوار یکتومی شده و سپس به مدت 30 روز استراد یول را با دوز 5 میلی گرم برا ی هر کیلو گرم وزن بدن بصورت زیر جلدی در یافت کردند . -3 گروه درمانی : 2 موش ها ی صحرا یی که تحت بیهوشی اواریکتومی شده و مدت 30 روز اسانس رازیانه را با دوز 700 میلی گرم برا ی هر کیلو گرم وزن بدن بصورت داخل صفاقی در یافت می کردند . در پا یان آزمایش موش ها بوسیله اتر راحت کشی شده واز بافت سرویکس و واژن نمونه گیری و پس از طی مراحل مختلف پاساز بافتی ، نتایج مطالعات میکروسکپی نشان داد که ساختار بافتی سرو یکس و واژن موش صحرا یی اوار یکتومی شده تحت تاثیر استراد یول در مقایسه با عصاره رازیانه دارای اختلافات قابل توجهی است . سرو یکس : ضخامت بافت پوششی استوانهای مخاط سرو یکس تحت تاثیر استراد یول افزا یش بافته و سلول ها یی با ترشح موکوسی بزرگ درآن مشاهده گردید . سیتوپلاسم این سلول ها ، بدلیل حل شدن محتویات موکوسی ، کف آلود و روشن می باشند . تراکم ر شته ها ی کلاژن در بافت همبند ی پارین وز یر مخاط کاهش و حاو ی غدد سرو یکس بزرگ و حجیمی بودند و پر خونی قابل توجهی در آن مشاهده گرد ید . در گروه در یافت کننده راز یانه ضخامت بافت پوششی کمتر و سلول ها ی موکوسی به تعداد خیلی کمتری در آن وجود داشت . پارین و ز یر مخاط حاو ی رشته ها ی کلاژنی بسیار متراکم می باشد، اند ازه و حجم غدد سرویکس کاهش یافته است .