بررسی اثر تنش خشکی در توارث عملکرد دانه گیاه کلزا درشرایط آب و هوای چهار منطقه

به منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف کلزا نسبت به تنش خشکی، آزمایشاتی در سال 1390-89 در چهار منطقه شامل کرج، بیرجند، شیراز و سنندج روی ده رقم کلزا مورد بررسی قرار گرفتند. ارقام مورد بررسی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفیRCBDبا سه تکرار ارزیابی شدند. ارقام مورد استفاده در این طرح شامل مودنا، اکاپی، 401HyolaلیکوردOpera زرفام، RGS003 ،SLM046 ساری گل وHyola308بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب میانگین مربعات نشان داد که تمامی صفات معنی دارهستند. اثر متقابل ژنوتیپ و محیط برای تمامی صفات به جز تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، تعداد غلاف در ساقه اصلی، طول غلاف معنی دار شد. در این طرح از پارامترهای پایداری شامل واریانس پایداری شوکلا، اکووالانس ریک، آماره پایداری ضریب تغییرات، واریانس درون مکانی و واریانس محیطی مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس این روش ها در مجموع ارقاممودنا، لیکوردSLM و 046 RGS003، Operaدر شرایط نرمال و در شرایط تنش خشکی ارقام مودناSLM046وRGS003 ساری گل و دارای عملکردی بالاتر از میانگین و از پایداری بیشتری نسبت به سایر ارقام برخودار بودند. از روشAMMIنیز جهت بررسی پایداری و سازگاری ارقام استفاده شد. براساس نتایج بدست آمده از جدولAMMIرقمSLM046 دارای عملکرد قابل قبول و بالاتر از میانگین و دارای پایداری بالایی بود، همچنین رقم RGS003 در هر دو شرایط از بیشترین سازگاری عمومی برخوردار بود

کلیدواژه ها:

کلزا ، اثرمتقابل ، روشAMMI