استحصال آب باران با استفاده از حوضه های آبخیز پشت بامی

قرار داشتن کشور ایران بر روی کمربند مناطق خشک جهان باعث شده است که از دیر باز مردمان این سرزمین با روش های جمع آوری و استحصال آب باران آشنا باشند و از آن استفاده نمایند. در این مقاله به یکی از سیستم های جمع آوری آب باران با استفاده از آبخیز پشت بامی پرداخته شده است که در بعضی نقاط کشور از آن بطور سنتی استفاده می شود. سیستم استحصال آب باران بکار گرفته شده در منطقه شمال گرگان در استان گلستان روشی سنتی است که توسط تراکمه استان در مناطق خشک نوار مرزی ایران و ترکمنستان به شیوه ای کاملا سنتی مورد استفاده قرار گرفته و می گیرد. در این روش سطح پشت بام منازل مسکونی به عنوان سطح آبخیز در نظر گرفته شده و کلیه نزولات ریخته شده بر روی این سطح به طرف یک مخزن زیر زمین هدایت می شود از این آب برای شرب و دام های خود استفاده می کنند. مدیریت علمی این روش جمع آوری می تواند علاوه بر تامین یک منبع با ارزش آب به توسعه بهتر این مناطق محروم کمک زیادی بکند. در بررسی های منطقه ای ملاحظه گردید نوع مصالح آّبخیز پشت بامی این مناطق بصورت کاه گلی، حلبی و یا ایرانیت می باشد که هر کدام به نوعی بر روی کیفیت آب استحصالی اثر می گذارد. مخازن ذخیره آب که بخش قابل توجهی از آن در زیر زمین قرار دارد از بتن ساخته شده است . عدم استفاده از فیلتر ورودی آب به مخزن باعث کاهش کیفیت آب مخازن در این شیوه جمع آوری می شود بنابر این بکار گرفتن یک فیلتر قبل از مخزن به افزایش کیفیت آب آن منجر می شود و همچنین توزیع مواد گندزدا به ساکنین این مناطق و آموزش نحوه استفاده از آن برای داشتن آب شرب مطمئن بهداشتی کمک شایانی می کند در این صورت می توان از این روش به عنوان یکی از روش های توسعه سیستم های سنتی جمع آوری آب در مناطق خشک استان گلستان که با این شیوه آشنا هستند استفاده نمود و نیز می توان از آن به عنوان راهکاری مناسب برای مقابله با پدیده خشکی در استان گلستان که بعلت تغییرات اقلیمی در چند سال اخیر شدت یافته بکار برد.

کلیدواژه ها:

استحصال آب باران ، آبخیز پشت بامی ، استان گلستان