مطالعه نظام سنتی تقسیم آب در مراتع ییلاقی چهارباغ، استان گلستان

استفاده همزمان از دانش بومی و دانش رسمی، یک استراتژی اساسی است که توسط متخصصان گوناگون مورد تأکید قرار گرفته و مدیریت منابع طبیعی نیز از این امر مستثنی نیست. در دانش سنتی تأکید بر دانش ساکنان هر منطقه و درک افراد محلی از محیط اطراف خود می باشد. آب موهبت الهی و مایه حیات بشر است. هرگونه اقدام و تلاش در جهت بهره برداری و استفاده صحیح و بهینه از این نعمت الهی، اولویت اساسی هر کشوری است. پژوهش حاضر به منظور دست یابی به گنجینه با ارزش دانش سنتی تقسیم آب در مراتع ییلاقی چهارباغ در محدوده ی جغرافیایی شهرستان گرگان به اجرا درآمد که با بهره گیری از تکنیکهای خاص تحقیق کیفی نظیر حضور مستمر، مصاحبه عمیق و یادداشت برداری جهت جمع آوری داده ها انجام شده و سپس با روشهای مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان داد بومیان منطقه با استفاده از نظام سنتی پنجه نامه تقسیم آب، انتخاب میراب و ایجاد آب بندان در حفظ و مدیریت منابع آبی منطقه برای سالیان طولانی موفق بوده اند. تدوین این نظام سنتی نشان از شعور و تدبیر، دانش و تجربه بومیان در استفاده از این منبع گران بها است. شناخت، حفظ و بکارگیری این تجارب در قالب مهندسی ارزش به منظور تکمیل نظام بهره برداری و مدیریت منابع آب بسیار کارامد و مفید بنظر می رسد

کلیدواژه ها:

تقسیم آب ، دانش سنتی ، مراتع چهارباغ