بررسی عوامل مختلف بر روی میزان آبدهی قنوات دشتهای کشور

قنات یا کاریز کانالی است زیرزمینی که یکی از منابع تامین کننده آب شرب و کشاورزی از دوران باستان (دوره هخامنشیان) در ایران قابل اهمییت بوده است. در این مقاله عوامل متعددی که بر روی میزان آبدهی قنوات تاثیر گذار می باشند بررسی می گردد. این عوامل شامل: شیب زمین، عمق مادر چاه، تاثیر قنوات و چاههای حفر شده در محدوده و حریم قنات مدنظر، تاثیر حرکت گسل ها، افت سطح آب زیرزمینی، میزان بارندگی، ضخامت لایه آبده، موقعیت سنگ کف و عمق لایه آبدار، درجه قابلیت نفوذ سنگها و نوع سازندهای زمین شناسی، ضخامت سفره آب زیرزمینی، توپوگرافی منطقه (عوارض و ناهمواریهای منطقه)، چگونگی مرمت و نگهداری قنات (لایروبی و تعمیر قنات)، تراکم و نفوذ قناتها و چاهها در منطقه، وقوع زمین لرزه، خشکسالی، وضعیت حوضه آبریز از نظر وسعت، نوع سنگ و پوشش و سایر علل و عواما انسانی می باشد. نتایج این مقاله نشان می دهد با تعیین نوع عوامل تاثیرگذار در هر منطقه مدیریت جامعی بر روی این منابع آبی سنتی با ارزش داشته و در حفاظت آنها کوشا باشیم.

کلیدواژه ها:

قنات ، میزان آبدهی ، کانال زیرزمینی ، دشت