سیر تحول خیز در گنبد های ایرانی از باستان تا قاجار

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 4,061

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

TTSC01_026

تاریخ نمایه سازی: 28 تیر 1392

چکیده مقاله:

از مهم ترین و شاخصترین عناصر معماری ایرانی، پوششها و به ویژه گنبدها می باشد. روند گنبد سازی در ایران، پیشاز اسلام شروع شده و در ادوار اسلامی در طول زمان پیشرفتهای بسیار قابل توجهی داشته است. ریاضیات، و به تبع آن هندسه و پدید آمدن ابزارهای جدید درسیر دوره های تاریخی متعدد، تاثیر مستقیم بر معماری گنبدهای ایرانی گذاشته است. در این مقاله سعی بر آن بوده است، که به بررسی اینسازه و عنصر اصلی معماری ایرانی، از منظر نسبت افراز به دهانه (خیز) پرداخته شود. در این راستا، سیر تحول خیز گنبد های مختلف معماری ایرانی، در سیر تاریخی معماری مورد بررسی و مداقه قرار گرفت. در ابتدا مفاهیم کلی گنبد مرور و انواع گنبد طبقه بندی شده و سپسبه روشهای تحقیق توصیفی، تحلیلی با مرور منابع کتابخانه ای شامل متون، منابع، اسناد و مدارکمرتبط با موضوع، به بررسی تطبیقنسبت افراز به دهانه (خیز) گنبدهای شاخصشیوه های معماری ایرانی (شیوه ی پارسی تا شیوه ی اصفهانی) پرداخته شد. این مقاله در صدد بود تا با بررسی فرضیه ی کاهشخیز گنبد های ایرانی از باستان تا دوره ی قاجار، به میزان وابستگی معماری ایرانی به ابزار و علوم پیشرفته زمان به ویژه هندسه را در جهت بهبود و پیشرفت معماری گنبد اشاره کند. با توجه به یافته های تحقیق و جنبه های نظری و کاربردی آن، صحت فرضیه بنا به اندازه گیری میانگین خیز در دوره های تاریخی بررسی و اثبات گردید. بر حسب نتایج به دست آمده بررسی ها نشان می دهد که افول یا پیشرفت و تاثیرگذاری ریاضیات و هندسه بر معماری ایرانی می تواند مبنای پژوهشهای بعدی در این زمینه قرار گیرد

نویسندگان

محمدجواد مهدوی نژاد

استادیار گروه معماری دانشکده ی هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهرا

مرتضی علی آبادی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

احسان قاسمی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بروگ, اریک. نقوش هندسی اسلامی. با ترجمه بهروز ذبیحیان. تهران: ...
  • _ آرتو آپهام. معماری ایران. با ترجمه غلامحسین صدری افشار. ...
  • _ آرتور اپهام. معماری ایران. تهران: انتشارات سمیرا, 1388 ...
  • پیرنیا, محمد کریم, و زهره بزرگمهری. "چفدها و تاق ها." ...
  • پیرنیاپ محمد کریم, و زهره بزرگمهری. "گنبد در معماری ایران." ...
  • م. هندسه در معماری. تدوین توسط جمشید مهر پویا. تهران: ...
  • پیرنیا محمدکریم. "ارمغان های ایران به جهان معماری گنبد." هنر ...
  • تجویدی, اکبر. "تداوم در معماری ایران." هنر و مردم .1-17 ...
  • رسولی, هوشنگ. تاریخچه و شیوه های معماری در ایران. تهران: ...
  • زمرشیدی, حسین. گنبد و عناصر طاقی ایران. تهران: نشر زمان, ...
  • میراث فرهنگی, مرکز اسناد و مدارک میراث. نقش عجب:مجموعه نقشه ...
  • قبادیان, وحید. بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • کاشانی, غیاث الدین جمشید. رساله ی طاق و ازج. با ...
  • گدار آندره. و یدا گدار. طاق و قوس در معماری ...
  • لرزاده. حسین. احیای هنرهای از یاد رفته، مبانی معماری سنتی ...
  • معماریان, غلامحسین. نیارش سازه های طاقی در معماری اسلامی ایران. ...
  • نجیب اغلو, گل رو. هندسه و تزیین در معماری اسلامی. ...
  • نصر, سید حسین. هنر و معنویت اسلامی. چاپ اول. با ...
  • تقوایی ویدا. "باز خوانی مراتب وجودی؛ با رجوع به هندسه ...
  • حاجی امینی, محدثه. "تفسیر دیجیتال هندسه ی سنتی معماری اسلامی ...
  • خدادادی, آناهیتا. هشیار نوشین, محمود گلابچی, و زهره بزرگمهری. "تاشه ...
  • تهرانی, فرهاد. فاطمه مهدی زاده سراج. و نیما ولی بیگ ...
  • خوارزمی, مهسا و رضا افهمی. "هندسه ی کاربردی در تزیینات ...
  • خیری علی. "قوس معماری ایرانی اسلامی در مفتاح الجساب غیاث ...
  • زمانی, عباس. "گنبد دوپوش تزئینی در آثار تاریخی اسلامی ایران." ...
  • عطارزادگان, نرگس. "بررسی روش های ابواوفاء بوزجانی درباره ی تقسیم ...
  • میرابوالقاسمی, سیدمحمدتقی, و محمد باقری. "رساله ی عبدالرحمان صوفی درباره ...
  • نیستانی. جواد. "سابقه ی ترسیم نقشه و کاربردهندسه و حساب ...
  • نمایش کامل مراجع