روشهای کنترل نشت در مغارهای ذخیره سازی مواد هیدروکربنی

اولین باری که محصولات نفتی ذخیره شد، در نروژه و در طی جنگ جهانی دوم جهت جلوگیری از وارد آمدن خسارات به مخازن ذخیره سازی، انجام شد. ساخت مخازن زیرزمینی مواد هیدروکربنی بدلیل ایمنی و امنیت بالا و هزینه کمتر از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. نفت و گاز می تواند بوسیله روشهای مختلفی در زیر زمین ذخیره گردد. این روش ها عبارتند از استفاده از میدان های نفت و گاز تخلیه شده (خالی)، سفره های آبی، مغارهای نمکی، مغارهای بدون پوشش، مغارهای کم عمق پوشش دار و معادن متروکه.انتخاب مخازن زیرزمینی بستگی به شرایط هیدروژئولوژی، زمین شناسی و مسایل مختلف مهندسی سنگ دارد. به هر حال، موضوع مشترک مغارهای ذخیره سازی، اطمینان از عدم نشت مواد هیدروکربنی به خارج از مغار می باشد. این مسئله ممکن است بوسیله روشهای مختلف، مطابق با نوع مخزن و شرایط زمین شناسی محل کنترل شود. در حالت کلی دو روش کنترل نشت، شامل کنترل نفوذپذیری و مهار هیدودینامیکی وجود دارد. مهار هیدرودینامیکی شامل استفاده از یک سیستم پرده آب در مواردی است که ساخت شرایط مرزی هیدرولیکی مصنوعی بنابر عدم تحقق شرایط آب زیرزمینی توجیه پذیر می باشد. علاوه بر مشکلات متداول در مخازن زیرزمینی گاز مایع، تمهیدات ویژه ای در قبال بازشدگی درزه های سنگی که از تنش های حرارتی کششی القاییبوسیله درجه حرارت پایین مخزن ناشی شده اند، بایستی در نظر داشت. توجه زیادی بایستی در انتخاب معادن متروکه به منظور ذخیره سازی نفت و گاز در نظر گرفته شود، زیرا بندرت شرایط طبیعی محل، نیازمندی های معمول در عمل برای مخازن مطلوب را دارا می باشند. مقاله حاضر توضیحی کلی در خصوص کنترل نشت گاز در پروژه های مخازن ذخیره سازی مواد هیدروکربنی را بحث نموده و در پایان دو مطالعه موردی از مغارهای ذخیره سازی در هندوستان و نروژ ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

مخازن نفت و گاز ، مغارسنگی ، مکانیک سنگ ، نشت گاز